Het begon, een jaar of zes terug, met een Concorde. Niet eens een heel bijzonder exemplaar. Meer een huis-tuin-en-keuken-fietsje, qua framemaat eigenlijk ook iets te klein voor Fred Schot uit Loosdrecht. ‘Maar de hele setting waarin ik die fiets kocht, maakt dat ik ‘m nooit meer wegdoe.’
Schot (65) reed, in kermistijd, naar Tilburg. Daar kon hij voor vijf tientjes een fiets overnemen van de eerste eigenaar. ‘Die man, 85 inmiddels, was te oud geworden om er nog op te rijden. Staand onder het reuzenrad, dat bij wijze van spreken in zijn voortuin was opgebouwd, nam die man met tranen in de ogen afscheid. Niet alleen van mij, en van die fiets, maar misschien wel van zijn hele leven.’
Op zoek naar de ‘schuurtjes’ met de mooiste fietscollecties kom je soms in een kelder terecht, dan weer in een loods. Of, zoals nu, op zolder bij Fred Schot. Op deze hoogte zouden, concluderen we al na enkele minuten, overigens ook complexe operaties uitgevoerd kunnen worden door een chirurg. Zo spic en span hebben we het nog niet eerder gezien in onze zoektocht door verzamelend Nederland. Al het gereedschap hangt netjes op een rijtje, net als de frames langs de wand. Het meubel vol oude zadels, sturen en tandwielen is ook al zo netjes ingericht. De opgebouwde fietsen staan prachtig in het gelid. De saaiste zoldermuurtjes zijn secuur beplakt, met behang van blinkende velgen én roestige framebuizen. Het is, erkent Schot, de hand van een vakman. ‘Ik heb dat ook in de zeilmakerij. Met mijn gereedschap verdien ik mijn brood. Dat moet ik goed behandelen, netjes op zijn plek leggen.’ Schot is, hij heeft geen moeite in zijn ziel te laten kijken, ‘materiaalfreak’. ‘De spullen waarmee ik werk moeten goed zijn. Een ambachtsman kan het niet uitstaan als hij met troep moet werken.’ Vandaar ook dat de trots in deze ruimte de vintage Campagnolo-gereedschapskoffer is.
Schot is, eerst en vooral, dus zeilmaker. Al ruim 45 jaar. Zijn vader was schipper. ‘Bootjes zijn altijd mijn ding geweest.’ Niettemin was het puur toeval dat hij ooit zeilmaker werd. ‘Ik was jong, kwam uit dienst en zocht werk. Daarom had ik zo’n heel klein advertentietje in De Gooi- en Eemlander gezet. Dat leverde niks op. Totdat ik echt máánden later werd opgebeld. Of ik nog werk zocht. Het was een zeilmaker uit Loosdrecht, de man zocht een hulp voor de zaterdagen. Hij had bij de groenteman een krop sla of andijvie, dat weet ik niet meer, gekocht. Die was gewikkeld in een oude krant. Die krant dus met mijn advertentie erin.’
Het was het begin van een loopbaan tussen de boten. ‘Een paar jaar later emigreerde de man, ben ik voor mezelf begonnen.’ Nu nog heeft hij een grote zaak in Loosdrecht, aan de plassen. Op zolder staat zijn collectie fietsen. Goeddeels klaar voor gebruik. ‘Ik denk dat ik eind maart die Gios daar gebruik voor La Classico di Primavera.’ De voorjaarstocht wordt ieder jaar door Schot, met een paar fietsvrienden, georganiseerd. ‘Met een man of vijftig, zonder inschrijfgeld of moeilijk gedoe. Mijn vriend Paul voorop, ik achteraan. Geen gejakker, gewoon een mooie retrotocht. En na afloop natuurlijk een hapje en een drankje.’
Hoe komt, die vraag dringt zich als vanzelf op natuurlijk, een zeilmaker nu eigenlijk zo verzeild in het fietsen? Het verhaal krijgt een wel heel persoonlijk tintje. Tuurlijk, zoals elke Nederlander stapte Fred altijd al graag op, zeker nadat de dokter hem het hardlopen afraadde. De laatste 25 jaar werden zijn (race)fietsen steeds mooier en sneller. Maar, de verzameling van oude, stalen rossen, die heeft hij pas een jaar of vijf, zes. ‘Ik heb een hartstilstand gehad, slechts met veel geluk ben ik er weer bovenop gekomen. Maar, het deed me wel beseffen dat ik na 45 jaar werken ook leuke dingen moest gaan doen.’ Dat werd dus sleutelen aan oude fietsen. De collectie groeide snel. Van één naar vijf, van vijf naar tien. Op beurzen kletst en handelt hij met ‘lotgenoten’, ook al gegrepen door het restaureer- en verzamelvirus. Inmiddels heeft hij zo’n 25 fietsen helemaal opgebouwd, minstens zoveel stalen frames wachten nog op voltooiing van de zoektocht naar het juiste materiaal én een liefdevolle behandeling. Er zitten enkele teamfietsen bij, frames die altijd met net even wat beter spul zijn opgebouwd dan de consumentenhandel. Of met, het is een publiek geheim, de favoriete groep van de profrenner in kwestie. Zo heeft hij een TVM-Gazelle van Jelle Nijdam. Uit 1995. En staat er ook een Bottecchia van de Hoonved-ploeg, van begin jaren tachtig. ‘Wie daar op gereden heeft, heb ik nog niet kunnen achterhalen.’ Er zitten zelfs oude frames tussen waarop nog nooit is gefietst. Schot kocht enkele winkeldochters. Zoals een Gazelle Champion Mondial, nog helemaal in het plastic, in de originele doos. Onbegrijpelijk dat niemand die destijds wilde kopen. Nu nog zou je er zo op wegrijden. ‘Machtig mooi hè. Daar kan ik nou uren naar kijken.’
Dit artikel verscheen eerste in ons magazine. Wil je meer van dit soort artikelen lezen? Of lees je ze liever met een kop koffie van het papier? Kijk dan hier eens naar een abonnement
Tekst: Edward Swier
Fotografie: Dirk-Jan van Dijk
