Inmiddels zit het sleutelbeen weer op zijn plek en zit de testrijder weer waar hij hoort: op de fiets. We hadden dus ook uitgebreid de tijd voor een bespiegeling.

Het merk Specialized kan je niet zijn ontgaan zij in de laatste weken. Met de sponsoring van teams Quick Step (al ruim 50 overwinningen in 2019 and counting) en Bora Hans Grohe (middels meneer P. Sagan himself) rijgen de Amerikanen uit Californie de ene na de andere overwinning aaneen. En ondanks dat de fietsen voortkomen uit (kwalitatieve) massaproductie, zijn er weinig merken waar je zo hebberig van wordt.

Ook wij gingen voor de bijl, vooral omdat we een van de meest opvallende kleurcombinaties denkbaar meekregen. We like! Want op het moment dat je je testfiets liefkozend Discoballetje gaat noemen, weet je dat je hooked bent.

Hersenen

De Epic was ongeveer 15 jaar geleden een van de eerste full suspensions die met zijn berijder wereldbekerwedstrijden wist te winnen. Waar voorheen zaken als gewicht en verlies aan energie een zwakte leken, wisten de makers van Specialized dit om te buigen naar een winnende combinatie.

Aan de basis stond een innovatief ontworpen veersysteem in de achtervork genaamd FSR en vooral een innovatieve demper daarvoor die ze Brain noemden. Deze Brain, gepatenteerd door Specialized, vormt letterlijk de hersenen van deze fiets. Dit hydraulisch veersysteem ‘bedenkt’ middels een gesloten systeem van olie en lucht wanneer de lockout aan of uit moet staan. In tienden van seconden. Dit gebeurt door een systeem waarbij impact op de demper van bovenaf, die ontstaat door de rijder, te negeren en juist olie door te laten en in te veren op het moment dat er van onderaf een rots of boomwortel wordt geraakt. Hiermee voorkom je het gevoel te hebben dat je op een waggelende wipkip aan het hobbelen bent. Sterker nog, het systeem werkt technisch gezien subliem. Op vlakke stukken voelt de fiets zo strak als een vioolsnaar en hobbels worden vereffend alsof ze niet bestaan.

Mocht je echter gewend zijn om puur hardtail te rijden of zelf een lock-out op je stuur te bedienen, dan kan het zijn dat je er even aan moet wennen omdat je letterlijk voelt dat de demper via een zachte maar voelbare 'klonk' aan het werk gaat.

In het 2018 model dat wij testten, is een aantal belangrijke updates doorgevoerd. Zo bespaarden de designers alleen al ruim een halve kilo gewicht op het frame met een simpeler (maar minstens zo goed functionerend) scharniersysteem op de achtervork. Zowel frame als achtervork zijn in de nieuwe uitvoering bovendien van carbon gebouwd. Hierdoor weegt het losse frame net iets meer dan twee kilo, erg licht in het segment van volgeveerden. Uiteraard in moderne stijl met fraai intern doorgevoerde kabels, zonder gerammel. Mooi werk mannen!

Behalve gewicht kreeg vooral de Brain in versie 2.0 een serieuze update. Door dit unieke systeem staand áchter de achteras te monteren, werd het iets nauwkeuriger en vooral sneller met het doorlaten van olie in de luchtkamers. Voor de duidelijkheid: Brain kun je dus niet vanaf je stuur bedienen, maar doet het werk als vanzelf tijdens het rijden op basis van vooraf gekozen instelling. Dit selecteer je door een blauw palletje aan de onderzijde waarmee je kiest uit vijf standen, varierend van zacht tot stevig. En met stevig bedoelen we dan ook rock solid... Bij de juiste afstelling heb je zodoende haast het idee dat je op vlakke stukken met een hardtail aan het raggen bent. Maar wacht maar tot je rotsblokken of (beter nog...) een rijtje boomwortels voor je ziet. Dergelijke technische stukken veranderen met zowel voor als achter 100 millimeter veerweg in spreekwoordelijke rode lopers en worden een genot om aan te vallen.

Mocht je ooit het gevoel krijgen dat het wat langzamer rijdt, dan is dat gestoeld op een Mindfuck om in termen van hersenen te blijven. Strava toont ook hier genadeloos aan dat het echt wel goed zit. Tel erbij op dat je écht minder hard hoeft te werken op een fully en de opmaat naar je ideale crosscountryfiets is gemaakt. De RockShox SID voorvork stel je apart in via de maattabel en op basis van je gewicht. Een heel deftige voorwork die veel stabiliteit geeft. Ook in tijdens het klimmen en het staan op de pedalen.

Fraai staaltje

Een ander fraai staaltje vonden wij de zogenaamde Autosag. Vrij vertaald: een simpel ventieltje stelt je in staat om de dempers voor én achter met een druk op de knop precies op jouw gewicht in te stellen. Simpel, daar houden we van. Eenmaal oppompen tot 250 PSI, zitten op je zadel en een tikje tegen het ventiel. En hop, knallen maar. Maar goed dat Specialized ook op afmontage koos voor het betere werk, dat maakte het namelijk zo makkelijk om alle materialen maximaal aan de tand te voelen.

Met een Amerikaanse drive train van SRAM GX Eagle 1x12 schakelden we met een 10-50 cassette snel en zonder problemen. Kleine kanttekening: bij een prachtige fiets uit deze prijsklasse vonden wij de schakelgroep een tikkie aan de karige kant.

Zijn puristen misschien verontrust over het afscheid van de vaste Fox-vorken en -dempers waar Specialized voorheen altijd mee reed? Wij hadden minstens zoveel vertrouwen, ondanks dat we echt even aan het gevoel van de Brain moesten wennen. Wij vermoeden dat de keuze voor RockShox niet zozeer met voorsprong in techniek te maken had maar eerder met inkoopvoordeel. Immers, RockShox behoort tot de familie van SRAM en is het voor een fietsmerk vaak interessant om one-stop-shopping te doen. Waar we ook zeer over te spreken waren, zijn de nieuwe SRAM Level TL schijfremmen met 180 mm voor en 160 mm aan de achterzijde. Waren we vorig jaar wat wijfelend over de remmen van Level TL, dan waren we nu vol vertrouwen met de vernieuwde versie. Niet alleen door de remkracht maar vooral de afstelling en de mooie vrijloop in zand of blubber.

Met tubeless carbon Roval-wielen (met 25 millimeter brede velg, lekker breed!) en betrouwbare Specialized-naven voorzien van steekassen voor extra stijfheid, voelden we ons klaar voor het meest ruwe werk in de Ardennen of het hooggebergte. Standaard komt de wielset met eigen Fast Trak-banden die we in natte omstandigheden ondanks al onze jarenlange rij-ervaring toch iets onvoorspelbaar vonden.

Met het monteren van een steviger profiel met Specializeds Ground Control-band en een fractie minder bandenspanning (lang leve tubeless!) was dit echter direct verholpen. Uiteindelijk reden we tijdens onze test slechts één keer lek. Een heule dikke metalen schroef was de boosdoener. Wel supervet dat Specialized met hun Zee Cage-bidonhouder een handig tooltje had gemonteerd om de wielen eenvoudig te demonteren en een oldskool binnenband erin te kunnen leggen.

Slack, baby

Hoe de fiets voelde? Specialized koos niet voor een extreme aanpak qua geometrie maar hield de voorvork lekker slack (vlak) met 69.5 graden. Samen met een offset van 42 millimeter en een extra korte stuurpen behield de fiets volgens onze man zonder twijfel de nodige wendbaarheid in afdalingen. Zonder daarbij te vervallen in een nerveus stuk vreten op de rechte stukken. Sterker nog, de Epic Expert vertoonde in de afdalingen nagenoeg het prettige comfort van een Trail Bike. Nogmaals, neem wel even de tijd om te wennen aan het gevoel van de Brain-demper achter. Dat we een sleutelbeen braken, lag dus niet aan de fiets moeten we toch schoorvoetend toegeven.

In onze zoektocht naar beterder zouden wij hoogstens bij echt spannende afdalingen opteren voor een dropper post. Door je zadel tijdens het fietsen hydraulisch te laten zakken leg je je zwaartepunt nog eenvoudiger naar achteren. Daarmee wordt-ie in totaal iets zwaarder, maar dat neem je in technische stukken echt mee als voordeel met meer rust, balans en vertrouwen. En denk zeker ook nog eens goed na over het terrein waarin je gaat fietsen voor een eventuele aanpassing in je bandenkeuze.

Maar met de Ground Control sloffen onder 'de Discobal' was het de perfecte machine voor een mtb-feestje. Later dachten we dat het woord 'disco' niet uit de lucht kwam vallen. Met deze fiets dans je namelijk de hele dag! Hij is snel, licht en klaar voor al je gooi-en-smijt-werk. Door de goede wendbaarheid en controle geeft hij je zekerheid om zelfs op het ruigste feestje los te gaan. Party gegarandeerd!

De door ons geteste versie in Candy Red met Flake Gold (bling!) komt in totaal op € 4.999. Mocht je niet gegrepen worden door dit Discoballetje in deze patent gekozen kleurstelling, dan is er ook een Britse understated versie in Satin Charcoal met rode accentjes. Ook al steel je daarmee misschien mindeer de show, maar hij fietst net zo lekker.

Heb je nóg meer cash beschikbaar om naar je dealer te brengen, dan kun je nog een Epic Pro (€ 6.699), een S-Works met XX1 (€ 8.999) of zelfs een S-Works met XTR Di2 overwegen. En wil je als nuchtere Hollander het liefst meerdere fietsen in je huiskamer hebben staan, dan zijn ook de Epic Comp Carbon (€ 3.999) of de Epic Comp Alloy (dames; € 2.999) een goed alternatief.

Tekst: Thomas Zijlma
Foto: Corné Bastiaansen