Het superstrakke design belooft meer dan 99 procent efficiëntie! Een aangezien we afgelopen weekend op de Eurobike beurs in Friedrischhafen waren, leek het ons wel op zijn plaats hier wat extra aandacht aan te besteden.
Alle aandacht die de nieuwe aandrijving krijgt, roept veel vragen op en levert vooral veel voer voor discussie (onze redactie is geen uitzondering).
Het probleem is: CeramicSpeed heeft nog niet zoveel antwoorden. DrivEn is slechts een concept-aandrijving en eentje die nog niet volledig is uitgewerkt. Dus vragen als: 'Gaat het sterk genoeg zijn voor een sprint van 1700 watt?' en: 'Hoe goed zal het schakelen onder belasting?' (en nog veel, veel meer), hebben nog geen antwoorden.
Het zal ook nog even duren voordat ze worden beantwoord. Dat komt doordat de belangrijkste reden om DrivEn te ontwikkelen, was om 'een aandrijflijn te creëren die slechts één procent wrijvingsverlies heeft', aldus Jason Smith, Chief Technology Officer van CeramicSpeed. De uitdaging werd aangegaan door Smith en het hoofdkantoor van CeramicSpeed in de VS, in samenwerking met de afdeling Mechanical Engineering van de Universiteit van Colorado.
Smith verklaarde dat sommige parameters vanaf het begin werden bepaald: er moesten draaiende pedalen op blijven zitten, op een enigszins standaard fietsframe gebruikt worden en een standaard achternaaf bevatten. Maar behalve deze parameters was het team vrij om elke denkbare weg in te slaan.
Na verschillende pogingen was de meest veelbelovende weg een carbon aandrijfas die aan beide uiteinden met keramische lagers wordt verbonden met de tandwielen. Het voorste tandwiel ziet er een beetje uit als een normaal kettingblad, waarbij de tanden 90 graden zijn gebogen, terwijl het 13-speed achtertandwiel lijkt op de samenvoeging van een cd en de tanden van een piranha. Dit systeem liet een rendement van meer dan 99 procent zien. Het doel van het project was daarmee bereikt en de efficiëntie van de beste ketting- en derailleuraandrijving ruimschoots overtroffen.
Volgens de tests van CeramicSpeed is die beste ketting- en derailleuraandrijving de Dura Ace groep van Shimano, geüpgrade met het Oversized Pulley Wheel System (OSPW) en de UFO-ketting van Ceramicspeed, wat een rendement van ongeveer 98 procent oplevert (gemiddeld over alle versnellingscombinaties). Een standaard Dura Ace-groep liet ongeveer 97 procent efficiëntie zien.
Volgens de informatie van CeramicSpeed betekent dit dat DrivEn 32 procent minder wrijving heeft dan de geüpgrade Dura Ace aandrijflijn, en 49 procent minder wrijving dan de standaard Dura Ace-aandrijving.
De efficiëntiewinst komt vooral door het elimineren van acht punten waar wrijving optreedt bij gebruik van een ketting en derailleur. DrivEn heeft niet meer dan 'twee plekken met efficiëntere kogellager-wrijving,' aldus de informatie die door de vertegenwoordigers van CeramicSpeed werd verstrekt tijdens Eurobike.
Een paar procent efficiëntiewinst lijkt misschien niet zo veel voor de gemiddelde wielrenner, vooral gezien de potentiële nadelen en compromissen die je bij het gebruik van DrivEn zou moeten doen, maar profs en door prestaties geobsedeerde fietsers zouden zonder nadenken zelfs hun vrouw (of man) verkopen om een paar procent te winst te pakken.
Op dit moment heb je waarschijnlijk veel vragen; wij in elk geval wel. Het geval is alleen - en Smith geeft dit graag toe – dat er nog heel veel is wat hij nog niet weet. Dit project is uitsluitend bedacht om de meest efficiënte aandrijflijn te bouwen. Nu dat gelukt is, begint het moeilijke werk om al die andere belangrijke vragen te kunnen beantwoorden. Smith lijkt echter erg optimistisch dat de vragen kunnen worden beantwoord en dat alle uitdagingen kunnen worden overwonnen.
Voorbeeld: Smith heeft een model van dit systeem dat bestaat uit haakse tanden en een elektronisch gestuurde glijdende kogellagertandwiel. Hij wees erop dat het platte achterste tandwiel (ofwel cassette) betere spaakhoeken mogelijk maakt en de achterste schijf en remklauw van de remmen beter gepositioneerd kan worden. Er zouden ook gewichts- en aerodynamische voordelen mogelijk kunnen zijn.
Maar nogmaals, behalve de efficiëntie van het systeem is al het andere grotendeels onbekend. Dat niet alleen, de uiteindelijke antwoorden zullen afhangen van welke stappen moeten worden genomen om alle praktische aanpassingen aan te pakken die nodig zijn om dit tot een volledig functioneel systeem te maken.
Er is namelijk een reden dat de ketting en derailleur de tijd hebben doorstaan als het dominante systeem van fietsaandrijving: het werkt echt heel goed. Het is licht, het is efficiënt, het is vrij eenvoudig, het is duurzaam en het is aan te passen aan een breed scala van toepassingen. Veel mensen hebben geprobeerd om deze specifieke aandrijving te verbeteren en de meeste van hen hebben gefaald.
De tijd zal leren of CeramicSpeed er in is geslaagd om het antwoord te vinden op de vraag die vele anderen al zo lang heeft bezig gehouden.
Tekst: Redactie Bicycling
Foto: Matt Philips
