Gravel Gear: Alles wat je nodig hebt op je gravelbike

Ben je nieuw in de wereld van gravel en vraag je je af of de spullen die je voor wielrennen of mountainbiken gebruikt ook gewoon kunt gebruiken op je gravelbike? Met andere woorden, heb je speciale gravelspullen nodig? Wij vertellen je welke overwegingen daarbij komen kijken en welke producten echt handig zijn als je van gravelfietsen je sport wilt maken.

Specifieke graveluitrusting combineert vaak onderdelen of accessoires die oorspronkelijk bedoeld waren om te gebruiken op mountainbikes of racefietsen, dus je kunt vaak prima dezelfde spullen gebruiken op een gravelbike. Maar om je plezier en comfort tijdens gravelritten te verhogen, kan het soms geen kwaad om te zoeken naar speciale gravelproducten, zeker als je steeds meer uren doorbrengt op de mooiste grindpaden. Wij geven je een lijst met producten die handig of noodzakelijk zijn als je gaat gravelen en geven je onze aanbevelingen voor je volgende gravelavontuur.

Overweeg je de aanschaf van een gravelbike, maar weet je niet goed welke te kiezen? Lees dan hier wat voor jou de beste gravelbike is.

Bescherm je hoofd

Een handvol merken heeft specifieke gravelhelmen in de collectie, maar vaak is het niet meer dan een racehelm met een minder opvallende kleur. Sommige gravelhelmen hebben extra functies, zoals een vizier of extra bescherming aan de achterkant van je hoofd. Wel maken de meeste gravelhelmen gebruik van een systeem zoals MIPS of KinetiCore om de rotatiekrachten op je hoofd bij een val te verminderen. Veel wedstrijdgravelaars kiezen voor een aero racehelm om de luchtweerstand te verminderen, maar voor de meeste gravelrijders werkt een helm die is ontworpen voor wielrennen of mountainbiken prima.

Kies wel voor een helm die goed ventileert en niet te zwaar is, zeker als je lange dagen op de fiets gaat maken. Dat voorkomt dat je helm gaat irriteren onderweg. Specialized, Giro, ABUS, Trek, Lazer en veel andere merken maken helmen die perfect aan deze eisen voldoen.

Lees ook: 14 verschillende soorten fietshelmen getest!

Klik in

Twee basiskenmerken onderscheiden gravelschoenen van hun mountainbike-tegenhangers. Ten eerste hebben gravelschoenen geen afneembare noppen. Ten tweede hebben gravelschoenen over het algemeen een flexibeler zoolplaat, wat het lopen op de schoenen makkelijker maakt. De hoeveelheid profiel, flexibiliteit en stijfheid die je nodig hebt in je gravelschoen hangt sterk af van het soort gravelen dat je het vaakst doet. Als je vooral gravelwedstrijden of lange tochten rijdt waarbij je eigenlijk altijd op de fiets zit en niet veel tijd ernaast doorbrengt, zoek dan naar schoenen die gericht zijn op trap-efficiëntie. Maar als je iemand bent die graag nieuwe paden verkent - en vaak stukken moet lopen tijdens je ritten - dan is het logisch om te kiezen voor een schoen met extra profiel en wat meer flexibiliteit.

Veel merken als Shimano, Sidi, Lake, Specialized en Fizik hebben een specifieke gravelschoen in de collectie. Belangrijkste advies: ga ze passen. Koop fietsschoenen niet online (tenzij het een herhaalaankoop is), want iedere schoen heeft een andere pasvorm en maatvoering. Laat je voorlichten in de winkel, probeer ze uit en trek daarbij de juiste sokken aan.

Laat je leiden

De twee grootste namen in fietsnavigatie-apparaten zijn Garmin en Wahoo. Beide merken hebben verschillende modellen in verschillende maten en met een uitgebreide reeks functies. Ze maken gebruik van hun eigen besturingssysteem en bijbehorende smartphone app. Als je graag je gegevens analyseert of op zoek bent naar een via zonne-energie oplaadbare fietscomputer voor extra batterijduur, kijk dan naar Garmin (Solar). Als je de voorkeur geeft aan een eenvoudige, efficiënte informatieweergave voor een niet al te hoge prijs, kies dan voor Wahoo.

Onze voorkeur gaat uit naar een derde merk, vooral als het gaat om de navigatie-functies. De nieuwe Hammerhead Karoo (€ 499) biedt uitstekende navigatie-opties en heeft de makkelijkst leesbare kaarten die fantastisch af te lezen zijn op het scherm. Hammerhead gebruikt een Android-besturingssysteem als basis, wat betekent dat het apparaat in feite een kleine telefoon is. De Karoo ziet er geweldig uit en werkt zeer efficiënt. Zodra je gewend bent aan de menu’s en de goede gebruikerservaring, zal het best lastig kunnen zijn om weer een van de andere merken te gaan gebruiken. Bovendien houdt Hammerhead de Karoo up-to-date met regelmatige software-updates voor het apparaat. Enige nadeel is wellicht de accuduur voor de echte ultrafietsers, want meer dan 12 uur krijgen we meestal niet uit een volledige acculading - overigens meer dan genoeg voor de meeste fietsers.

Vul je zakken

Cargo fietsbroeken zijn de meest logische keuze als je liever fietst in een T-shirt, of loszittend jack, in plaats van een traditioneel wielershirt met zakken op de rug. Maar ook met een gewoon fietsshirt kiezen wij tijdens gravelritten het liefst voor een cargobroek, puur uit praktische overwegingen.

Er zijn twee ontwerpen voor cargobroeken. De meest voorkomende is een zak die is geplaatst op het dijpaneel. Sommige broeken hebben ook zakken op het onderste deel van de rug, waarbij die zakken zich in feite op dezelfde plek bevinden als bij een wielershirt. Sommige broeken gebruiken slechts één van deze zakontwerpen, terwijl anderen beide opties gebruiken. De achterzakken werken het beste als je een casual shirt draagt. Als je met een traditioneel fietsshirt rijdt, zoek dan naar een cargobroek met zakken op de bovenbenen, omdat de achterzakken moeilijk te gebruiken zijn met een strak shirt.

De extra zakken in cargobroeken stellen je in staat om spullen anders te verdelen zonder alles in je shirtzakjes te hoeven stoppen. En als je iemand bent die graag foto’s of filmpjes maakt tijdens je ritten, is het fijn om makkelijk en snel je telefoon te kunnen grijpen, zeker als je op hobbelend terrein fietst. Bovendien is het soms lekker om een keer geen strak shirt te dragen en toch je spullen mee te kunnen nemen. De meeste merken hebben tegenwoordig een cargobroek in het assortiment, maar onze favorieten zijn die van Assos, Sportful, BBB Cycling, Alé en LSRF.

Ook deze winterbroek van Etxeondo is een echte cargobroek.

Berg je spullen op

Of je nu meerdaagse graveltochten maakt op een volledig geveerde mountainbike of op een stijve gravelbike met krom stuur, het is belangrijk dat je bij bikepacking tassen kiest voor een set die goed past bij je fiets en je spullen veilig en strak op zijn plek houden. Bij het kiezen van een set is het ook belangrijk om te kijken naar het type rit wat je voornamelijk maakt – veel onverhard of voornamelijk asfalt – of je veel technische secties moet overwinnen en op welke manier je gaat overnachten. Al deze factoren kunnen je helpen beslissen welk type tas je nodig hebt, welke functies de tassen moeten hebben en het niveau van weersbestendigheid dat je nodig hebt.

Als je gaat zoeken naar de materialen en de constructie van een tas, zul je merken dat sommige merken Cordura-stof gebruiken, terwijl anderen speciale gerecyclede materialen gebruiken, vaak met trots hun duurzaamheid vermeldend. Maar als je mogelijk ook regelmatig in de regen zal fietsen, zoek dan naar een tas met gelamineerd materiaal (wat de waterdichtheid verbetert) en waterdichte ritsen of sluitingen, zoals deze zeer robuuste tassen van Ortlieb.

Ga je bikepacken met overnachtingen in hotels of B&B’s? Dan heb je doorgaans voldoende aan een stuurtas, grote zadeltas en frametas. Ga je kamperen met je eigen spullen, dan zijn voorvorktassen vaak een must. Een klein bovenbuistasje kan handig zijn voor snacks onderweg. Een veelgekozen alternatief voor een zadeltas is het gebruik van een kleine bagagedrager met twee zijtassen. Dit is vaak stabieler in gebruik en vergroot je opbergcapaciteit.

Repareer sneller een band

We leven officieel in het tijdperk van tubeless banden, die heel veel voordelen bieden, maar ook een paar nadelen. Een voordeel van tubeless banden is dat ze minder snel lek gaan dan banden met binnenbanden – en een klein lek kan meestal zichzelf herstellen met behulp van de afdichtingsvloeistof (sealant) in de band. Maar voor grote gaten, sneden en scheuren die de sealant niet kan repareren, is je beste optie een plug. Het concept van een plug is hetzelfde als bij het repareren van een autoband: duw een plakkerige plug (of meerdere, wanneer nodig) in het gat om te voorkomen dat er lucht ontsnapt.

Bij het dichten van een lek is snelheid je beste vriend. Hoe sneller je het doet, hoe minder lucht en sealant je verliest. Pluggen van merken als Dynaplug, WTB en Lezyne zijn makkelijk in te brengen en het plakkerige rubber vult de gaten en verzegelt de band. Bovendien zijn de pluggen vaak duurzaam en blijven ze goed zitten, waardoor je ze ook na je rit kunt laten zitten en niet alsnog je buitenband moet gaan vervangen (knip de uiteinden wel af als ze zorgen voor een merkbare hobbel tijdens het fietsen). Veel plugsetjes zijn klein en handzaam en daardoor makkelijk op te bergen. Sommigen zijn zelfs verkrijgbaar voor in het uiteinde van je stuur, inclusief stuurdop.

Het pluggen van een band vergt wel een beetje oefening en het kan handig zijn om wat voorbeeldfilmpjes online te bekijken. Belangrijk is in elk geval dat je gaat pluggen terwijl er nog druk op de band zit, anders is het erg lastig om de plug erin te krijgen. Is je band al helemaal plat, probeer er dan eerst weer wat lucht in te krijgen. En voor noodgevallen: toch altijd een binnenbandje meenemen.

Vergroot je comfort

Gravelen doe je op onverharde wegen en paden. Maar onverhard betekent automatisch meer gehobbel en minder comfort. En hoewel brede gravelbanden en gravelframes met meer flexibiliteit helpen om je rit comfortabeler te maken, is dat soms niet genoeg.

Soms heb je vering nodig. De makkelijkste manier om die vering toe te voegen aan een bestaande fiets (zolang je zadelpen rond is) is met een verende zadelpen. Dit biedt extra comfort voor je lichaam, zorgt ervoor dat je in het zadel kunt blijven zitten en helpt je de kracht op de pedalen te houden terwijl je over ruiger terrein fietst, én daarbij de controle behoudt. Verende zadelpennen zijn er in twee types: telescopisch en parallellogram. De telescopische variant lijkt op een traditionele zadelpen; de constructie van een parallellogrampen maken hem veel opvallender, zoals deze van Redshift. Parallellogrampennen zijn vaak makkelijker te onderhouden en af te stellen op het gewicht van de rijder en hebben doorgaans een betere demping bij keien en wortels.

Meer vering is ook op andere manieren toe te voegen. Sommige fietsmerken leveren gravelbikes met een verende voorvork. Niet zoveel veerweg als bij een mountainbike, maar genoeg (meestal zo’n 30 mm) om je rit flink comfortabeler te maken. Het kan zorgen voor aanzienlijk minder gehobbel, zeker als je in het buitenland gaat fietsen waar je doorgaans veel meer keien tegenkomt. Ook zijn er opties voor een verende stuurpen en heeft een merk als Ere Research een zadel met een Comfort Trigger om meer flexibiliteit uit je zadel te kunnen halen.

Voorkom gespat

Tijdens de nattere herfst- en wintermaanden, is er één advies wat je echt ter harte moet nemen: koop een set goede spatborden voor je gravelbike. De natte winter van vorig jaar heeft ons weer laten zien hoeveel leed je jezelf kunt besparen als je wat meer bescherming inbouwt voor je fiets en je spullen.

Een spatbord voorkomt ten eerste dat je kleding ontzettend smerig wordt. Niet alleen is dat fijn tijdens de rit zelf, het zorgt er ook voor dat je kleding aanzienlijk langer meegaat. Kleine zandkorrels kunnen zorgen voor veel snellere slijtage van met name je fietsbroek. Daarnaast beschermt een spatbord ook je fiets, zeker als deze vrij dicht tegen je band aan zit. De draaiende delen van je fiets vangen zo minder modder op en blijven beter en langer werken. Tot slot: ook voor je fietsmaatjes is een spatbord wel zo aardig, zeker als jij degene bent die kilometers op kop sleurt.

Zoek je favoriete band

Als er één overduidelijk kenmerk is van gravelbanden, dan is het dat geen enkele band perfect is voor de gehele lengte van je rit. Gravelwegen en bospaden kunnen qua condities flink variëren, waardoor het kiezen van de juiste band vaak een compromis is. Over het algemeen is ons advies: kies de band die het beste past bij de meerderheid van je ritten. Gaat het om een specifiek evenement: kies dan de band die het beste past bij het grootste deel van de route die je gaat rijden.

Qua breedte raden we ongeveer 40 mm aan voor de meeste gravelritten. Deze breedte biedt een goede mix van comfort, grip en gewicht - en past in de meeste gravelbikes, met voldoende ruimte om modder af te voeren. Je kunt een maat breder pakken voor meer comfort, drijfvermogen in mul zand of grip. Of kies een smallere band voor minder gewicht en meer gevoel met de ondergrond.

Banden met veel noppen zijn het beste voor ritten over zachte ondergrond (droog of nat) en rotsachtig terrein. De noppen zorgen voor de meeste grip op de zachtste ondergrond die je onderweg tegenkomt, zolang je bereid bent ergens anders snelheid in te leveren. Banden met lichte noppen zijn het best geschikt voor de meeste ritten, de meeste soorten ondergrond en de meeste omstandigheden. Deze banden vind je vaak standaard op de meeste gravelbikes – en ook op die van ons. Ze zijn misschien niet overal en voor elke rit perfect, maar ze doen het meer dan goed op een groot aantal soorten ondergrond en terrein.

Meer leren over alle verschillende gravelbanden? Check dan ook onze ultieme gravelbanden gids.