Ferritine: wat is het en waarom moeten wielrenners erop letten?

Wat doet ferritine, welke waardes zijn normaal en wat is het verschil met hemoglobine? Wij leggen het uit.

© Getty Images - piotr_malczyk

gettyimages-1349812295

Iedereen heeft vast wel eens van een ijzertekort gehoord, maar wat veel mensen niet weten is wat dat veroorzaakt. Onze organen en spieren hebben zuurstof nodig om te kunnen functioneren zoals ze zouden moeten. Voor ons als fanatieke wielrenners is voldoende zuurstof naar de spieren krijgen van groot belang om zo lang mogelijk de verzuring uit te stellen. Om zuurstof door het bloed te transporteren speelt ijzer een belangrijke rol. Ferritine is een belangrijk eiwit dat ijzer in je lichaam opslaat en helpt bij het transport ervan. Voor wielrenners is een normale ferritinewaarde cruciaal om prestaties te verbeteren en vermoeidheid te voorkomen. Maar wat is ferritine en wat doet het met ijzer en wat heeft het te maken met zuurstof vervoeren? Wat is het verschil met hemoglobine en wat betekent het als je ferritine te laag is? Op deze vragen geven wij de antwoorden die je zoekt.

Wat is en ferritine en waarom is het belangrijk voor je gezondheid?

De betekenis van ferritine is vrij eenvoudig: ferritine is een eiwit dat ervoor zorgt dat je ijzer kan opslaan in je lichaam. Ferritine zit vooral in je beenmerg, lever en dus ook in je bloed. Aan de hand van de normaalwaarde ferritine in je bloed kan er bepaald worden hoeveel ijzer er is opgeslagen in je lichaam. Bij een te hoog ferritine gehalte kun je er last van hebben, maar ook een te lage ferritinewaarde kan invloed hebben op je gezondheid. Zowel bij een te hoog als een te laag ferritinegehalte kunnen er negatieve effecten zijn op de gezondheid.

Hoewel hemoglobine en ferritine op elkaar lijken in eerste instantie, zijn ze allebei erg verschillend. Sterker nog de ene is afhankelijk van de andere. Hemoglobine is de vervoerder van zuurstof van je longen naar de rest van je lichaam. Hoe meer hemoglobine er in je bloed zit hoe meer zuurstof je kunt transporteren naar je spieren en organen. Ferritine zorgt voor ervoor dat ijzer in je lichaam wordt opgeslagen en ijzer zorgt er op zijn beurt weer voor dat hemoglobine wordt aangemaakt. Minder ferritine zorgt dus uiteindelijk voor minder hemoglobine.

Wat zijn normale ferritinewaarden?

Je zou zeggen dat meer ferritine dus een goed ding is voor ons als fietsers, want meer ferritine, is meer ijzer, is meer hemoglobine, is minder verzuring. Toch is dat niet helemaal waar. Net als met zoveel andere dingen is 'te' niet goed, maar het is voor wielrenners wel verstandig om in elk geval niet een te lage ferritinewaarde te hebben,

Wat is een gezond ferritinegehalte? Een gezond ferritinegehalte verschilt tussen mannen en vrouwen. Voor vrouwen ligt de normaalwaarde ferritine tussen de 20 en 100 microgram per liter bloed. Bij mannen ligt deze ferritine normaalwaarde tussen de 25 en 250 microgram per liter bloed. Dit verschil heeft te maken met onder anderen menstruatie, borstvoeding, zwangerschap en hormonen.

Is je ferritinewaarde hoger of lager dan de normaalwaarde, raadpleeg dan een arts. Samen kan je dan achterhalen wat de oorzaak van deze afwijking kan zijn en daar wat aan doen.

Hoe merk je een tekort aan ferritine op?

Je hoeft niet meteen klachten te hebben als je ferritine te laag is. Toch zijn er een aantal symptomen waaraan je een ferritine tekort kunt merken. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van vermoeidheid, kortademigheid, concentratie problemen en rusteloze benen. Een tekort aan ferritine kan veroorzaakt worden door een aantal dingen. Het kan zijn door: genetische aanleg, bloedverlies, langdurige fysieke inspanning zoals wielrennen en hardlopen, te weinig ijzerrijk voedsel en het kan ook een medische oorzaak hebben zoals medicijnen en een ziekte. Het kan zo zijn dat je een laag ferritine hebt maar je hemoglobine toch op niveau is.

Hoe kan je een ferritine tekort aanvullen met voeding?

Het eten van ijzerrijk voedsel helpt om je ferritinewaarde te verhogen: granen, peulvruchten, bonen, groenten, vlees en vis kan helpen. Vitamine C stimuleert de opname van ijzer, het helpt daarom als je zure dranken drinkt. Denk hierbij aan sinaasappelsap. Maar ook het van groente en fruit met veel vitamine C helpt bij de ijzeropname. Calcium remt dan weer de opname van ijzer, dus is het niet verstandig om ijzerrijke voeding te combineren met zuivelproducten.

Lees ook: 5 vitaminen en mineralen waar fietsers meer van nodig hebben