Wat is een hitteberoerte en hoe herken je de signalen?
Je lichaam raakt oververhit als je de warmte niet goed kwijt kunt. Dat is gevaarlijk en: het kan iedereen overkomen.
© Gijs Ferkranus

In de warme maanden is het heerlijk om op de fiets te springen, maar op sommige dagen is het soms wel héél heet. Toch stappen veel fietsers dan gewoon op de fiets, met alle risico's van dien. De kans op oververhitting ligt op de loer, met een hitteberoerte tot gevolg. Maar wat is een hitteberoerte precies en hoe herken je de signalen? Wij leggen het aan je uit.
Wat is een hitteberoerte?
De gemiddelde lichaamstemperatuur ligt in rust bij ongeveer 37°C en je lichaam doet er alles aan om dat ook zo te houden. Tijdens het fietsen stijgt de temperatuur afhankelijk van de inspanning tot 38 of 39°C. Dat is niet erg - je koelt weer af door te zweten. Bij extreem warm weer of hoge luchtvochtigheid moet je systeem meer moeite doen om af te koelen. In combinatie met een zware inspanning kan dit te veel worden, met oververhitting als gevolg. De warmteregulatie valt uit en je lichaamstemperatuur blijft stijgen. Vitale functies kunnen uitvallen, wat in het ergste geval zelfs levensbedreigend is.
Bij een hitteberoerte denk je waarschijnlijk meteen aan een hete zomerdag, maar ook onder koelere omstandigheden loop je risico op oververhitting, bijvoorbeeld als je lichaam door te veel kleding de warmte niet kwijt kan. In feite kan dus iedereen ermee te maken krijgen, ook jonge en goedgetrainde fietsers.
Lees ook: Wat doet hitte met je prestaties op de fiets?
Hoe herken je een hitteberoerte?
Bij een hitteberoerte treden onder andere deze symptomen vrij plotseling op:
- hoge lichaamstemperatuur zonder te zweten, tegelijk vaak ook kippenvel
- sterke hoofdpijn
- misselijkheid
- duizeligheid, minder scherp zien
- vermoeidheid en erg zwak voelen
- suf en verward voelen
- snelle, onregelmatige hartslag en ademhaling
Door concentratieverlies en verwarring is het moeilijk om een hitteberoerte bij jezelf te herkennen. Oververhitting kan levensbedreigend zijn, het is dus cruciaal dat een oververhit persoon onmiddellijk behandeld wordt. Zie je bij warm weer een andere fietser die niet lekker gaat, dan is het belangrijk om altijd in te grijpen of hulp te zoeken.
Lees ook: Vier tips om oververhitting te voorkomen
Wat kun je doen bij een hitteberoerte?
Het belangrijkste bij een hitteberoerte is verkoeling om de lichaamstemperatuur te laten dalen. Zie je iemand die oververhit is, haal dan altijd medische hulp erbij. In de tussentijd kun je ook de volgende koeltechnieken gebruiken, aangeraden door het Rode Kruis:
- Laat het slachtoffer liggen, het liefst in de schaduw of een koele omgeving en trek overtollige kleding uit.
- Drenk doeken in water met ijs en vervang elke twee minuten de doeken.
- Leg coldpacks in hals, oksels, liezen en eventueel knieholtes.
- Gebruik een ventilator op een natte huid.
- Besproei met koud water met een douchekop of gieter.
Onderzoek toont ook aan dat het kan helpen om koud te douchen vóórdat je gaat fietsen.
Zo kun je een hitteberoerte voorkomen
Wil je een wedstrijd of zware tocht in warme omstandigheden fietsen? Dan is het verstandig om ook in de warmte te trainen, zodat je lichaam kan wennen aan de inspanning. Laat onderweg je doelsnelheid los en focus liever op de inspanning, je ademhaling en hartslag. Heb je het zwaar, ga dan wat rustiger. Draag lichte, ademende kleding en houd de weersverwachting in de gaten. Los van wedstrijden kun je proberen om niet op het warmste moment van de dag te gaan fietsen. Uitdroging verhoogt het risico op een hitteberoerte enorm. Blijf daarom altijd goed drinken, bijvoorbeeld elektrolyten drank, vooral als je bij warm weer een pittige training of wedstrijd wilt doen.
Lees ook deze tips om te fietsen in de hitte en houd je jezelf koel