Van asfalt naar avontuur: zo stap je als vrouw over op gravelen

Gravelen is hot. De combinatie van avontuur, natuur en sport trekt steeds meer fietsers naar de onverharde paden – en steeds vaker zijn dat vrouwen. Of je nu al een tijdje fietst of net je eerste kilometers maakt: een gravelbike opent een hele nieuwe wereld. En dat begint natuurlijk bij de juiste fiets. Waar moet je als vrouw op letten als je een gravelbike wilt kopen? We leggen het uit.

Wat maakt een gravelbike anders?

Gravelen betekent fietsen over grindwegen, bospaden, zandstroken en soms een beetje modder. Hier een daar een kuil die je nog op het nippertje kunt ontwijken of juist er dwars doorheen rijden. Voor gravelen heb je dus een fiets nodig die tegen een stootje kan én comfortabel blijft, ook als het terrein wat ruiger wordt. Gravelbikes zijn speciaal voor dat soort ritten ontworpen: ze hebben bredere banden dan racefietsen, een stabielere geometrie doordat de wielen iets verder uit elkaar staan, en vaak een iets rechtere zithouding. Dat betekent minder focus op snelheid en aerodynamica maar meer op controle, comfort en kilometers maken.

Wat is er anders aan een dames gravelbike?

Er zijn een paar verschillen die het comfort voor vrouwen flink kunnen verbeteren. Zo is een dameszadel meestal iets breder, omdat vrouwen over het algemeen bredere zitbotten hebben. Dat helpt om zadelpijn te voorkomen, zeker bij langere ritten. Daarbij is een zadel die breed genoeg is essentieel voor een comfortabele zithouding. Wanneer een zadel te smal is zul je opzoek gaan naar steun die je waarschijnlijk maar op 1 kant zult vinden. Door de ontbrekende steun op beide zitbotten te compenseren ga je scheef op het zadel zitten. Dit ziet er niet alleen ongesoigneerd uit maar kan ook andere kwaaltjes in het leven roepen. Geen mens is symmetrisch maar in het midden van je zadel zitten kan geen kwaad.

Ook het stuur is vaak aangepast. Veel vrouwen hebben smallere schouders dan mannen, dus een stuur van 38 of 40 cm is prettiger (vergeleken met de 42 tot 44 cm bij herenmodellen). Op gravelbikes zien we vaak een stuur met flare, dit betekent dat de onderkant van het stuur (de beugel) iets breder is dan de bovenkant van het stuur. Zo heb je ook in een diepe houding meer controle als het terrein wat ruiger wordt, of zelfs in de afdaling. En dan is er nog de houding zelf: vrouwen zitten vaak wat minder diep. Een iets hogere stuurpositie en een kortere stuurpen zorgen ervoor dat je rechter op de fiets zit. Dit is vaak comfortabeler én zorgt voor meer controle op technisch terrein. In de gravel scène is aerodynamica minder belangrijk, als je maar comfortabel en flexibel kunt reageren voor de obstakels op verschillend terrein.

Zijn er dames-specifieke gravelbikes?

Of er dames-specifieke gravelbikes beschikbaar zijn verschilt per merk. Slechts een paar merken, zoals Liv (het damesmerk van Giant), ontwikkelen echt een specifiek damesframe: de Liv Devote is daarvan het bekendste voorbeeld. De meeste andere merken kiezen voor unisex frames. Maar dat betekent niet dat je als vrouw niet goed op zo’n fiets past. Bij merken als Trek of Canyon kun je bijvoorbeeld een kleinere maat kiezen. Bij Trek en Liv krijg je automatisch een breder zadel en smaller stuur bij. Zo stel je de fiets af op jouw lichaam, zonder dat het per se een damesmodel hoeft te zijn.

Bij Bicycling hebben we veel ervaring met gravelbikes en we zien dat veel “herenmodellen” uitstekend geschikt zijn voor vrouwen, zolang je de juiste afstellingen maakt.

Welke pedalen en schoenen zijn handig op gravel?

Gravelen vraagt om flexibiliteit. Daarom kiezen de meeste gravelaars voor SPD-pedalen, hetzelfde systeem als je in het mountainbiken ziet. Ze klikken makkelijk in én uit, wat ideaal is als je snel moet afstappen in los zand of bij een klimmetje waar je voet aan de grond moet. Daarbij zijn de mountainbike pedalen veel minder gevoelig voor modder of zand. Bij pedalen die veel op de weg worden gebruikt is in- en uitklikken heel lastig met een kluit modder onder je schoen.

Bij de SPD-pedalen horen MTB- of gravelschoenen met een verzonken plaatje. Daarmee loop je ook nog een stuk prettiger op dan met racefietsschoenen. Fijn als je onderweg een koffiestop maakt of een stukje moet lopen over een lastig pad.

Handige accessoires voor onderweg

Naast je fiets zelf kun je met een paar accessoires je gravelritten net even leuker en makkelijker maken. Denk aan:

• Spatborden voor als het nat is
• Handschoenen met padding of grip
• Een bikepackingtasje voor snacks, regenkleding of je telefoon
• Een bel, op smalle paadjes met wandelaars is het fijn om hoorbaar te zijn.
• Een fietsbril met contrastrijke lenzen die de paden beter zichtbaar maakt
• Een zadeltasje met reservebanden en een multitool
• Goede bidonhouders, zodat je bidonnen niet weg stuiteren

Qua kleding ben je met een goede set voor race of MTB al een heel eind, maar veel merken hebben inmiddels speciale gravelcollecties. Die zijn vaak net wat robuuster, met een dikker zeem en extra zakjes op broek of shirt.

Eén rit en je bent verkocht

Of je nu gaat voor een echte damesfiets of een unisex model dat je laat afstellen: als je eenmaal de vrijheid van gravelen hebt ervaren, wil je niet meer anders. Geen druk verkeer, geen vaste routes, wél avontuur, natuur en eindeloze paden. Zin gekregen om het zelf te proberen? Trek die schoenen aan, pak je helm, en ontdek wat gravelen voor jou kan betekenen.