Hoe moet je schakelen op een racefiets of mountainbike?

We snappen het echt wel: als je voor het eerst op een racefiets of mountainbike stapt, zijn al die versnellingen misschien nog wat verwarrend. Hoe moet je schakelen op de fiets? Je komt niet echt ver als je ze niet durft te gebruiken – en dat bedoelen we vrij letterlijk.

Sportieve fietsen zijn uitgerust met versnellingen, zodat je comfortabel kunt blijven trappen, ongeacht waar je fietst. Hierdoor gaan je ritten makkelijker en blijft het vooral ook leuk. Daarom hebben we een handige lijst opgesteld die alles bevat wat je moet weten over hoe en wanneer je moet schakelen met die versnellingen op de racefiets of mountainbike.

Lees ook: Maak nooit een van deze 5 beginnersfouten

Hoe moet je de versnellingen gebruiken?

1. Gebruik de linker schakelhendel – ook wel shifter genoemd – om vooraan naar een ander kettingblad / versnelling te schakelen.

2. Gebruik de rechtershifter om door één van de achterste versnellingen te schakelen (deze zal je verreweg het vaakst gebruiken).

3. Om soepeler te schakelen, blijf je licht trappen tijdens het schakelen. Trap niet achteruit.

4. Als je te snel trapt en je niet veel weerstand voelt, schakel dan naar een zwaardere versnelling. Je gaat daardoor ook sneller.

5. Als je te langzaam trapt en het moeilijk is om de pedalen rond te draaien, wees dan niet bang om naar een makkelijkere versnelling te schakelen. Het is beter om met een efficiënte trapfrequentie te fietsen.

6. Ten slotte baart oefening kunst. Speel met je versnellingen en ervaar hoe het voelt om in verschillende versnellingen te rijden.

Heb je iets meer hulp nodig dan dit? Bekijk dan hieronder het uitgebreide advies.

Ken je shifters

Schakelen op de racefiets of mountainbike, hoe doe je dat eigenlijk? Meestal dien je de linkershifter te gebruiken om voor te schakelen en de rechtershifter voor de versnellingen achteraan. Voor fietsen met slechts één kettingblad vooraan (ook bekend als "1x" of "one-by"), heb je alleen een rechter versnellingshendel, tenzij je je fiets zo hebt opgebouwd dat schakelen met de linker hendel gaat. Hoe schakel je met Shimano en hoe schakel je met SRAM of Campagnolo? De verschillende merken shifters werken allemaal iets anders, maar alle shifters zijn behoorlijk intuïtief. Raadpleeg je fietswinkel bij het moment van aankoop over hoe jouw fiets werkt. Of spring gewoon op je fiets, zorg ervoor dat je blijft trappen en gebruik beide shifters om een idee te krijgen van hoe ze werken.

Versnellingen racefiets en mtb, een uitleg

Welke versnellingen zitten er op een racefiets en mountainbike? De meeste sportieve fietsen hebben twee of drie kettingbladen aan de voorkant (de tandwielen bevestigd aan de pedaalarm) en ergens tussen de 7 tot 12 versnellingen (of tandwielen) aan de achterkant (dit wordt ook wel de cassette genoemd die aan het achterwiel vast zit). Door de ketting van het kleinste achtertandwiel (aan de rechterzijde) naar het grootste tandwiel (aan de linkerzijde) te verplaatsen, wordt je inspanning per tandwiel geleidelijk lager. Door tussen de kettingbladen aan de voorkant te schakelen, is de verandering beter merkbaar: trappen gaat makkelijker op het kleinste kettingblad en moeilijker op het grote. De beste manier om te leren hoe al deze versnellingen aanvoelen, is door op een rustige weg te gaan fietsen – of een lege parkeerplaats – en zowel voor als achter door alle versnellingen te schakelen. Zo leer je begrijpen hoe ze voelen tijdens het fietsen. De meeste fietsen gebruiken 90% van de tijd alleen de versnellingen aan de achterkant, om zo de fijnste cadans te vinden.

Lees ook: Deze signalen krijg je wanneer je racefiets niet de goede maat is

Wanneer moet je schakelen?

Schakelen doe je wanneer je in een makkelijkere versnelling een heuvel op wilt rijden of wanneer je tegen de wind in rijdt. Een zwaardere versnelling gebruik je in een afdaling of als je de wind in de rug hebt. Schakel bij twijfel altijd voordat het terrein verandert, zeker als je een heuvel op gaat. Wacht niet met schakelen tot je de stijging in je benen voelt; anticipeer op de helling die eraan komt door alvast lichter te schakelen. Wanneer je schakelt moet je blijven trappen, maar zet niet te veel kracht. Zeker op een heuvel – als je te hard op de pedalen blijft duwen of juist je benen stilhoudt, loop je kans dat de ketting eraf loopt.

Lees ook: Deze signalen krijg je wanneer je racefiets niet de goede maat is

Zodra je je meer op je gemak voelt op de fiets en het schakelen wat beter onder de knie hebt, kun je met verschillende versnellingen in verschillende situaties beginnen te spelen. Wanneer je bergop of tegen de wind in rijdt, gebruik je het beste het kleine of middelste kettingblad en de grotere achtertandwielen. Als je bergaf rijdt, kun je het beste het grote kettingblad aan de voorkant en de kleinere achtertandwielen gebruiken. Wanneer je op een vlakke weg rijdt, is het het beste om het middelste of grote kettingblad aan de voorkant te gebruiken en de middelste tandwielen op de cassette te gebruiken om de fijnste cadans te vinden.

Lees ook: Zo bepaal je de juiste framemaat racefiets of mountainbike

Wat moet ik doen als de ketting eraf valt?

Soms kan je een afgevallen ketting weer terug op het kettingblad krijgen zonder van je fiets te stappen. Als hij van het kleine kettingblad valt, trap je langzaam en gebruik je de linkershifter om naar het grote kettingblad te schakelen. Als je ketting er tijdens elke rit wel een keer afvalt, moeten de derailleurs van je fiets misschien worden afgesteld. Breng je fiets dan naar een fietsenwinkel om dit professioneel te laten checken.

Lees ook: Dit moet je weten als je voor het eerst een wedstrijd gaat fietsen