Fietsvakantie: Eiland-hoppen in Nederland

Proloog: Den Helder-Texel

'We hadden eigenlijk beter via Ameland kunnen reizen, zeg ik als we onze rijwielen aan boord van de ferry stallen. Vragende blikken om me heen. Wat doen we hier dan, ultralicht bepakt en bezakt, op de boot van Den Helder naar Texel? Het idee was met een select groepje wielervrienden van Amsterdam naar Texel te fietsen, de oversteek naar Vlieland te wagen, door te varen naar Terschelling, om deze waddenexpeditie op twee wielen af te sluiten op Ameland. Vier eilanden in vier dagen. De ultieme eiland-hop-fietsvakantie in Nederland.'

'Op de boot naar Texel stappen kan iedereen, maar minder bekend is dat je zonder auto maar mét fiets in al deze natuurpracht ook van eiland naar eiland kan hoppen. In theorie dan, want slechts gedeeltelijk waar, de mogelijkheden zijn namelijk erg beperkt.'

'Terwijl de organisatie reeds in een vergevorderd stadium was, bleek er tussen Terschelling en Ameland geen bootreis beschikbaar op de door ons gewenste dag, of de dagen erna. Een ingewikkeld en lang verhaal over getijstromingen, laag water, trekgeulen en muien. Je mag al van geluk spreken als je één keer per week tussen Terschelling en Ameland kan varen, zo blijkt. Dus zeg ik op de boot naar Texel: we hadden beter als eerste via Ameland kunnen reizen. Nu zijn de accommodaties op Texel, Vlieland en Terschelling al geboekt (in die volgorde ook), dus laten we Ameland (net als Schiermonnikoog) voor wat het is. Helaas.'

'De boot tussen Den Helder en Texel vertrekt om het uur en de reis voelt als in een stadsbus. Voor de fietsen is geen speciale opvang geregeld. Die kan je gewoon meenemen aan dek, onderweg zijn wel speciale vakken waar je ze neer kan zetten. De echte eilandbeleving moet nog een beetje komen. ‘Het is geen speedboot hè,’ zegt een van mijn reisgenoten, net als in de reclame, turend naar het langzaam voorbij trekkende water. Op weg naar Texel. Kaartjes, mét fiets en zonder auto, kosten maar een paar euro.'

Fietsen op Texel

'De koning van Texel bestaat en runt een Bed & Breakfast in De Koog (Klokgaaf). Als we binnen komen vallen in zijn nederige onderkomen heeft eigenaar Henk-Jan Klok, een Texelse zeebonk van het zuiverste water, de jacuzzi in de tuin al aangezet, met koude flesjes bier onder handbereik. Een betere manier om 125 kilometer te verwerken is er niet, qua stramme benen.'

'Als fietseiland is Texel uiterst geschikt, zo is ons al eerder opgevallen tijdens de jaarlijkse Johnny Rep Classic. De langste toertocht, vernoemd naar de legendarische rechtsbuiten, is zelfs uitgestippeld over 110 kilometer en daarmee is Texel met afstand het meest ‘fietswaardige eiland’ van Nederland.'

'Zijn er ook minpuntjes? Natuurlijk. Zo hebben we, al heen en weer fietsend over Texel, niet altijd het idee dat we op een eiland zitten. Qua vegetatie en landschapsindeling zouden we net zo goed ergens rond Schagen, of een andere stad in West-Friesland, kunnen zitten. Gelukkig zien we wel genoeg, lammetjes, schapen en andere herkauwers om ons heen. Als we terugkeren van onze tocht over het eiland zitten we van onder tot boven onder de stront. Rest de vraag: hoe komen we morgen van Texel op het aanpalende Vlieland, zonder voet aan vaste wal te zetten? Want dat zijn nou eenmaal de strikte regels. Henk-Jan Klok: “Hebben jullie De Vriendschap al gebeld?”'

Vlieland: fietsen & zeehonden

'De oversteek met rederij De Vriendschap is een ervaring op zich. Welgelegen tussen De Cocksdorp en de vuurtoren van Texel bevindt zich het opstappunt van de platbodem, slechts bereikbaar via een typerende, hoog boven de kustlijn uitstekende, steiger. Een oase van rust in de dagelijkse modderpoel van aardse herrie. Romantisch en avontuurlijk, zo afficheert De Vriendschap zichzelf en daar is geen woord aan gelogen. Kosten, inclusief fiets: nog geen twintig euro.'

'Eerst gaan de rijwielen aan boord van de platbodem, een seizoensgebonden passagiersschip. Voor de reizigers blijft een beperkte ruimte over aan dek, maar binnenboord zijn ook zitplaatsen. Naast het dagelijkse op-en-neer-verkeer richting Vlieland verzorgt De Vriendschap ook Robbentochten, exclusief in het Eijerlandse Gat, daar waar de meeste zeehonden zich verzamelen.'

'Of we onszelf wel goed willen vasthouden, vraagt de kapitein vlak voor aankomst. Zelfs met deze platbodem loop je de kans pal onder de kust vast te lopen op een zandbank, of in ieder geval over de bodem te schuren, wat een schokkerig effect aan boord veroorzaakt. Aan boord van De Vriendschap vinden de glaasjes Kruidenbitter ondertussen gretig aftrek, de oude zeevaarder die de borrels verkoopt lijkt zijn evenwicht nauwelijks meer te kunnen houden.'

'We arriveren in een soort maanlandschap, de grootste zandvlakte van Noordwest-Europa, zo leren we. Ook wel de ‘Sahara van het Noorden’ genoemd. Bij aankomst - wederom voorzien van een ingenieus geconstrueerde steigerstellage - worden onze fietsen in de Vliehors Expres geladen, een soort gemotoriseerde huifkar, voor een tocht van enkele kilometers door een adembenemende wildernis (lees: militair oefenterrein, dus betreden op eigen risico…).'

'We worden uitgeladen bij het Posthuys en van daar is het een kleine tien kilometer fietsen naar het hoofdstadje Oost-Vlieland, het enige stadje op het eiland, voorzien van één lange hoofdstraat. Waar je op Vlieland bijkans struikelt over BN’ers en andersoortige celebs, ontbreekt elke vorm van landbouw. Te koersen valt er ook niet veel, daar is Vlieland simpelweg te klein voor. Maar de stranden zijn oogverblindend fris, dat dan weer wel.'

'De zeezwemmers onder ons worden gevolgd door een aandachtig zeehondenpubliek. En een bezoek aan strandpaviljoen Oost, misschien wel het mooiste strandpaviljoen van Nederland, verdient uiterste aanbeveling. Een boot van Vlieland naar Terschelling is snel gevonden, de firma Doecksen onderhoudt een sneldienst tussen beide eilanden.'

Terschelling: Het mooiste eiland ter wereld

'Texel stond in 2016 hoog genoteerd in een door reisgids ‘Lonely Planet’ samengestelde top 10 van ‘bestemmingen die je gezien moet hebben,’ maar daar had net zo goed ‘Terschelling’ kunnen staan. Want op Terschelling is de kustlijn altijd dichtbij, het duingebied permanent onder handbereik.'

'We zitten na een intensieve ochtendtraining moe maar voldaan te lunchen onder de oudste vuurtoren van Nederland, De Brandaris. West-Terschelling ligt er, met z’n gloeiende vuurtoren en levendige haven, net iets rustieker bij dan alle andere stadjes die we tot nu toe hebben bezocht. Eindelijk zien we ook weer vee grazend in de wei en boeren ploegend op wijd uitgestrekte akkers. En waar je ook fietst, overal hou je uitzicht op de uitgestrekte duinenpartijen aan de noordzijde.'

'Op Texel zijn wellicht langere fietstochten uit te schrijven, op meer exclusieve fietspaden ook, maar Terschelling beantwoordt meer aan ons gevoel van ‘totale eilandbeleving’. Na een middagrit over de Bosplaat, de ‘magische’ Waddendijk en bezoekjes aan strandtenten met namen als Heartbreak Hotel en Zandzeebar, dineren we in de avonduren bij De Walvis, onder de rook van West, aan het vermaarde groene strand van Terschelling. Voor de betere fietsvakantie kan het Stayokay-hotel beter vermeden worden, of je moet ervan houden om middenin de nacht wakker geschreeuwd te worden door een dronken schoolklas.'

Dit is een verhaal uit Bicycling nummer 1 (2018). Meer van dit soort verhalen lezen? Neem dan een abonnement op Bicycling.

Abonnement kopen