Alle verschillende soorten fietsen die er zijn – door ons uitgelegd

Een nieuwe fiets kopen is niet eenvoudig. Er zijn zoveel verschillende soorten en categorieën, dat je door de fietsen de fietsenstalling niet meer kunt zien. Hoewel die grote verscheidenheid zeker betekent dat er voor iedereen een fiets is die aan alle eisen voldoet, kan het ook betekenen dat je het overzicht volledig kwijt raakt. Gebruik daarom dit artikel om nog eens goed te kijken welk type fiets het beste bij jou past.

Racefiets

Wat is het: Een racefiets is gemaakt om snel mee te fietsen, gebruik makend van smalle banden om met weinig weerstand over glad asfalt te kunnen rollen. Tegenwoordig bijna alleen nog maar verkrijgbaar met schijfremmen.

Veel merken hebben speciale damesmodellen, die meestal andere ‘contactpunten’ hebben (zadel, stuur en soms crankarm-lengte) en soms ook een andere geometrie.

Binnen de racefiets-categorie, onderscheiden we een aantal types:

Aerobike

Gemaakt met speciaal gevormde framebuizen en voorzien van hoge wielen, hebben deze aerobikes een hoge aerodynamica. Echt gemaakt om mee te racen of een tijdrit mee te rijden, want vaak voorzien van een diepe, aerodynamische houding. De nadruk ligt meer op snelheid dan op comfort.

Superlicht / Klimracer

Ontworpen voor lange beklimmingen, door overbodig gewicht te lozen en gebruik te maken van de lichtste materialen. Is minder geschikt voor de allround fietser die we in Nederland vaak zien.

Endurance / Comfort racer

Het juiste type fiets voor de meeste wielrenners. De endurance racefiets heeft vaak een zitpositie die iets rechter op is, zodat je meer comfort ervaart. Vaak ook voorzien van heel iets bredere banden en een groot bereik aan versnellingen. Zijn soms ook voorzien van speciale dempende frametechnieken die trillingen absorberen. Tegenwoordig hebben ze ook vaak ruimte voor een stuk bredere banden (tot wel 35 mm), zodat je er ook gravelbanden op kunt zetten.

Waar zijn ze voor: Als je alleen maar op asfalt fietst, is de racefiets met zijn lage weerstand en hoge efficiëntie jouw keuze. Van keihard racen, tot een groepsrit of een solorondje, met een racefiets kan je je altijd vermaken.

Prijzen: Kwalitatief hoogwaardige racefietsen met een aluminium frame, 20 versnellingen en velgremmen heb je al vanaf € 1.000. Super high-end modellen gaan met gemak boven de € 10.000, voorzien van exotische materialen, elektrisch schakelen, hydraulische schijfremmen en een extreem laag gewicht.

Mountainbike

Wat is het: Mountainbikes zijn stevige, stabiele fietsen die gemaakt zijn om over onverharde trails te rijden. Ze hebben een breed en recht stuur voor optimale controle; banden van minstens 2 inch breed en profiel met noppen voor optimale grip; een groot versnellingsbereik in combinatie met hydraulische schijfremmen om steile beklimmingen en afdalingen mee te overwinnen. De wielen zien we vaak in 27.5 of 29 inch maatvoering, de ouderwetse 26 inch wielen vind je niet meer op nieuwe mountainbikes. Damesmodellen kenmerken zich door damesspecifieke zadels, een smaller stuur en smallere handvatten, en kortere crankarmen. De meeste modellen hebben ook een andere vering voor de lichtere fietssters.

Binnen de mountainbike-categorie onderscheiden we deze types: Hardtail mountainbikes en full suspension mountainbikes.

Hardtail

Vrij vertaald betekent deze naam ‘harde staart’, oftewel: geen achtervering. Een geveerde voorvork is wel altijd aanwezig. De goedkopere mountainbike is bijna altijd een hardtail, maar ook in het duurdere segment vind je de wedstrijdgerichte hardtails.

Full-Suspension XC

De afkorting XC staat voor Cross-Country, wat zoveel betekent als parcoursen die snel en technisch zijn, zonder al te veel jumps en losliggende ondergrond. Deze fietsen hebben een kortere veerweg (110mm of minder) bij zowel voor- als achtervering, om zo het gewicht laag en de efficiëntie hoog te houden. Vooral tijdens beklimmingen.

Full-Suspension Trail

Deze fietsen kenmerken zich door een veerweg van tussen de 120 en150 mm, wat nog altijd zorgt voor het efficiënt kunnen klimmen, terwijl ook de wat ruigere afdalingen geen probleem hoeven te zijn. De banden zijn iets breder dan bij de XC-fietsen en de schijven van de remmen zijn groter om krachtiger te kunnen remmen. Sommige modellen hebben een “Plus”-optie: hierbij kan je de standaard 29 inch wielen omruilen voor 27.5 inch wielen met banden die breder zijn dan 3 inch.

Full-Suspension Enduro

Met een veerweg van 160mm of meer (voor de achtervering), krachtige remmen en sterke, stevige banden, bieden deze fietsen maximale controle bij het afdalen. Vooral in steil en technisch terrein zoals het hooggebergte.

Waar zijn ze voor: Mountainbiken heeft voor iedere fietser zijn eigen betekenis. Afhankelijk van de stijl, kan een mountainbike worden gebruikt voor alles tussen een onverhard fietspad tot een steil, smal geitenpad in het hooggebergte. Over het algemeen geldt dat hoe technischer het parcours is waar je over rijdt, hoe meer veerweg je in je achtervering wilt hebben. Kleinere fietsers kunnen voordeel halen uit een mountainbike met 27.5 inch wielen.

Prijzen: Een eenvoudige hardtail voor gebruik op onverharde paden is al te vinden voor €500, terwijl de top trail- en enduro-modellen zomaar €10.000 kunnen kosten. Daar krijg je dan een carbon frame en wielen voor en een geavanceerd veersysteem.

Gravel- en cyclocross fiets

Wat is het: deze fietsen hebben een krom stuur en lijken daarmee heel erg op een racefiets. Maar als je beter kijkt, zie je toch wat verschillen. Er is bijvoorbeeld meer ruimte voor dikkere banden met profiel, extra mogelijkheden om spatborden, tassen en bidonhouders te monteren en een geometrie die de fietser een houding geeft waarbij je meer rechtop zit en meer comfort hebt en een stabiele fiets biedt die vooral rechtdoor wil op onverharde ondergrond. Zo goed als alle fietsen in deze categorie zijn tegenwoordig voorzien van schijfremmen en een groot bereik aan versnellingen. Sommigen hebben ook een verende voorvork om nog meer comfort te bieden. Steeds meer merken bieden ook damesmodellen aan, die zich vooral onderscheiden door gebruik van andere componenten zoals zadel en stuur.

Wij onderscheiden de volgende types binnen deze categorie:

Gravel

Cyclocross

Een echte wedstrijdfiets met weinig poespas. De geometrie is duidelijk anders dan de gravelfiets, met directer, agressiever rijgedrag en weinig comfort tot gevolg. Meestal geen extra bevestigingspunten voor bidons en tassen. Meer weten waarom jij een cyclocross fiets moet hebben? Lees dan ook Dit is een cyclocross fiets.

Bikepacking / Adventure

De echte adventure bike met ruimte voor dikke 29 inch banden, een zeer stabiele geometrie, heel veel bevestigingspunten voor tassen, spatborden en bidonhouders en soms voorzien van een verende voorvork.

Waar zijn ze voor: Dit zijn fietsen die overal heen en overheen kunnen rijden. De meeste veelzijdige fietsen op de markt. Ze combineren de hoge snelheid en lage rolweerstand van een racefiets met banden voorzien van profiel om genoeg grip te hebben op onverharde ondergrond. Ze kunnen bijna alles aan, behalve misschien een echte wegkoers. Al is ook dat een optie als je een setje extra wielen monteert, zoals bijvoorbeeld op de Giant Revolt die we hier al testten. Sommige modellen zijn ook heel geschikt als commuters om je naar je werk te brengen.

Prijzen: Een gravelfiets is al verkrijgbaar vanaf ongeveer €1000. Dan heb je een aluminium frame met mechanische schijfremmen. Prijzen kunnen oplopen tot zelfs €8000, waarbij je een carbon frame combineert met carbon wielen en elektronisch schakelen.

Sportfietsen

Wat is het: Als het een fiets is waarmee je voor de lol op pad gaat en het is geen racefiets of mountainbike, dan is de kans groot dat hij in deze categorie valt. Van de bekende hybride fietsen tot een beach cruiser, met dit type fiets ga je op pad om lekker te ontspannen. Sommige sportfietsen zijn er ook in speciale damesmodellen, waarbij vooral de contactpunten dames-specifiek zijn. Voor de rest zien ze er doorgaans uit als een sportieve variant van een stadsfiets, met iets smallere banden en een geometrie die je iets meer voorover dwingt.

Binnen de categorie sportfietsen vinden we deze types:

• Hybride: Worden zo genoemd, omdat ze kenmerken hebben van zowel racefietsen als mountainbikes. De geometrie is rechtop als bij een mountainbike, net als het platte stuur en het grote bereik van de versnellingen. De smallere, makkelijk rollende banden zijn dan weer meer richting racefiets. Sommige modellen hebben ook een verende voorvork.
• Fitness: Dit zijn fietsen die nog meer richting racefiets gaan, maar dan met een houding die rechtop is. Vaak hebben ze lichtgewicht frames, hoogwaardige onderdelen en smalle, gladde banden, met daarbij wel een plat mountainbike-stuur om meer comfort te bieden.
• Comfort: Deze fietsen onderscheiden zich door de bredere banden met een heel licht profiel, de verende zadelpen, soms verende voorvork en een positie die comfortabel rechtop is.
• Cruiser: Een fiets die je in Amerika regelmatig op de boulevard langs het strand tegenkomt. Heeft vaak een lange wielbasis, hele dikke banden, een handvol versnellingen en een breed, Harley Davidson-achtig stuur.

Waar zijn ze voor: Net als de stadsfiets, is deze categorie fietsen er voor een breed publiek. Afhankelijk van je doel, kies je het type fiets dat bij je past. Fitness bikes zijn bedoel om je conditie mee te verbeteren, hybrides zijn perfect voor lange fietstochten door de natuur over zowel asfalt als onverharde fietspaden en een comfort-fiets is ideaal voor een weekendritje naar het terras.

Prijzen: Een simpele cruiser vind je al voor €250, terwijl de high-end fitness bikes met gemak de €2000 kunnen aantikken.

E-Bike

Wat is het: Hoewel nog relatief nieuw – ze bestaan minder dan 10 jaar – zien we deze fietsen als paddestoelen uit de grond schieten. De “E” staat uiteraard voor Elektrisch, waarbij de fiets trapondersteuning biedt aan de gebruiker. Je hoeft simpelweg minder hard zelf op de trappers te duwen. Maar, niet trappen betekent ook geen ondersteuning. Er zijn twee varianten in Europa: de eerste heeft trapondersteuning tot 25 km/u, de tweede tot 45 km/u. Kom je daarboven, dan schakelt de motor uit. Dit alles i.v.m. Europese regelgeving met betrekking tot veiligheid. Bij de snelste variant zijn het dragen van een helm en het hebben van een spiegel en verzekeringsplaatje verplicht.

Bij de E-Bikes zijn verschillende types te onderscheiden:

• Commuter: Er zijn commuters in beide snelheidscategorieën. De snelle variant wordt meestal een speed pedelec genoemd en brengt je razendsnel van huis naar werk. Vooral heel populair als je zo’n 20 kilometer van je werk af woont.
• Transportfiets: Vooral heel handig als je veel zware last (lees: kinderen) mee moet nemen. Veel bakfietsen zijn tegenwoordig uitgerust met een motortje, zodat je je niet het schompes fietst om al je kroost naar school te brengen.
• Mountainbike: Superpopulair in de Alpen, waar je dankzij de motor een groter bereik hebt en heel diep de bergen in kunt. Je hoeft niet meer met de lift omhoog, maar rijdt gewoon met ondersteuning naar boven. Zijn meestal begrenst op 25 km/u en zijn vaak uitgerust als full suspension mountainbike.
• Racefiets: Omdat ze begrenst zijn op 25 km/u zijn elektrische racefietsen niet erg populair in ons land. Woon je echter in een heuvelachtige omgeving, dan kan de ondersteuning het verschil zijn tussen gezellig met je fietsmaat rondrijden en alleen maar zijn achterwiel zien.

Waar zijn ze voor: Het idee van een E-Bike is om dezelfde fietservaring te kunnen bieden, met minder moeite. Misschien denk je dat ze niet zijn weggelegd voor fanatiekelingen zoals wij, maar toch zijn ze geschikt voor heel veel verschillende mensen en doeleinden. Maakt je rit naar je werk net even wat minder zweterig, of maakt de keuze om de auto te laten staan een stuk makkelijker. Dankzij E-Bikes zitten er simpelweg meer mensen op een fiets en dat kunnen we alleen maar toejuichen.

Prijzen: De oudere modellen met ondersteuning in de achteras zijn al verkrijgbaar voor minder dan €1500. De nieuwe modellen met de motor in de trapas beginnen rond de €2000. De meeste E-Bikes kosten tussen de €2000 en €5000 en de echte high-end full suspension mountainbikes kunnen meer dan €10.000 kosten.

Fatbikes

Wat is het: het zijn de banden die “fat” zijn, niet de berijder. Fatbikes hebben megadikke banden – minimaal 3.8 tot bijna 5 inch breed – om beter te kunnen “drijven” en meer grip te hebben. Ze zijn daarmee uitermate geschikt voor in de sneeuw of in het mulle zand.

Binnen de fatbike-categorie zijn er drie types:

• Hardtail mountainbike: De originele fatbikes, die heel erg lijken op gewone hardtail mountainbikes. Veel van deze modellen hebben zelfs geen verende voorvork, waarbij dus alle vering uit de brede banden komt.
• Full Suspension mountainbike: Zie je minder vaak dan de hardtails en combineren een achterdemper met weinig veerweg met iets minder brede banden (3.8 inch). Ook wel bekend als de “Monstertruck onder de mountainbikes”.
• Cruiser: Een type die je niet veel ziet, waarbij de normale beach cruiser is voorzien van extra dikke banden, zodat je het gevoel hebt dat je over kussens rijdt.

Waar zijn ze voor: Fatbikes zijn ideaal als je in een sneeuwrijk gebied woont of veel in de duinen wilt rijden. Doen goed hun werk op stevige sneeuw, maar ook op mul zand. Ze bieden de controle en zekerheid om zonder aarzelen over grote obstakels heen te fietsen, zonder daarbij grip te verliezen. De beach cruiser variant is vooral geinig.

Prijzen: De beach cruiser modellen beginnen rond de €500, terwijl de hardtail variant vanaf €1500 verkrijgbaar is. Voor de full suspension fatbike tel je al gauw zo’n €2500 neer.

Triatlon/Tijdritfiets

Wat is het: Een racefiets-achtige fiets die gebouwd is om qua aerodynamica zo efficiënt mogelijk te kunnen fietsen. Daarmee vooral geschikt voor triatlons en tijdritten. De belangrijkste kenmerken van deze fietsen zijn de frame-geometrie en het speciale stuur die er samen voor zorgen dat de berijder een hele aerodynamische houding kan aannemen, zonder daarbij de controle over de fiets te verliezen. Het frame en de componenten zijn vaak ontworpen met een speciale vorm om de luchtcirculatie te optimaliseren. Vooral bij de frames en wielen zie je vaak vleugelachtige of druppelvormige vormen om zo efficiënt mogelijk door de lucht te kunnen “snijden”. De high-end modellen hebben vaak een volledig geïntegreerd ontwerp, waardoor het niet eenvoudig is om onderdelen te wisselen.

Steeds vaker zien we ook schijfremmen op deze fietsen, maar de acceptatie blijft toch nog achter op de normale racefietsen. De banden zijn doorgaans vrij smal (25mm of minder). Sommige merken hebben ook damesmodellen, met andere zadels, sturen, crankarmen en soms ook framegeometrie.

Waar zijn ze voor: Jou zo snel mogelijk van start naar finish brengen. Stayeren is meestal niet toegestaan in wedstrijden, dus de fietsen zijn zo optimaal mogelijk ontworpen als het gaat om het verminderen van de luchtweerstand. Zijn vooral geschikt op vlak of licht heuvelachtig terrein. Ze zijn niet zo veelzijdig als racefietsen; de houding en het stuurgedrag maken deze fietsen niet geschikt voor bergachtig terrein of technische afdalingen.

Prijzen: Simpele triatlonfietsen beginnen rond de €1300, met simpele frames en wielen. De high-end modellen hebben carbon frames met opvallend gevormde buizen, wielen van carbon met hoge velgen en componenten als elektronisch schakelen, waarbij er op verschillende plekken geschakeld kan worden. Deze fietsen kunnen oplopen tot over de €10.000.

Stadsfietsen

Wat is het: Wij Nederlanders denken hierbij al gauw aan die huis-tuin-en-keuken fiets die bij ons allemaal in de schuur staat. Die waar je alles mee doet. Toch onderscheiden we nog een aantal varianten en bevat deze categorie zo’n beetje elke fiets die vooral op gebruik gericht is en niet op recreatie. Welke je ook meeneemt, het zorgt altijd voor de nodige lichaamsbeweging en helpt je om je dagelijkse beslommeringen gedaan te krijgen. En parkeren is gratis.

Dit zijn de vier subcategorieën die we onderscheiden:

• Commuter: Een efficiënte fiets met weinig rolweerstand. Deze fiets heeft meestal een recht stuur, waarmee je een stuk rechterop zit dan met een racefiets of mountainbike, maar nog wel iets dieper dan de traditionele omafiets. Een commuter heeft doorgaans behoorlijk wat versnellingen, heeft tegenwoordig vaak schijfremmen en is vaak voorzien van spatborden en verlichting.
• Fixie: Stijlvol en hip, dit is de fiets voor de jonge, snelle fietsers onder ons. Ze zijn gebaseerd op een baanfiets, met lichtgewicht frames, geen versnellingen en een simpele, esthetische look. Ze zijn helemaal af als de kleuren van het frame matchen met je accessoires.
• De Klassieker: de fiets zoals wij ze al decennia kennen. Of het nu een omafiets is, of een ‘standaard’ fiets met drie versnellingen, dit is de fiets die we allemaal in de schuur hebben staan. Altijd voorzien van een bagagedrager en verlichting – al dan niet met een dynamo. Evolueert in de loop der jaren naar een ‘stationsfiets’.
• Transportfiets: een fiets die is gemaakt om spullen (of mensen) mee te vervoeren. In Nederland meestal een bakfiets, maar er zijn ook fietsen met een langere wielbasis en bagagerek aan de achterzijde. Ideaal als je vaak veel mee moet nemen – kleine kinderen zijn hierbij favoriet.

Waar zijn ze voor: De naam zegt het al, ze zijn voor in de stad. Voor je dagelijkse ritjes naar school, supermarkt of station. Welke type het beste bij je past, hangt helemaal af wat je ermee wilt doen – én uitstralen.

Prijzen: Vanaf €50 voor een zesdehands stationsfiets tot €5000 voor een high-end transportfiets. En alles daar tussenin. Een beetje fatsoenlijke commuter of transportfiets kost je nieuw wel minimaal €1500.