Hoe snel kan je fietsen bij verschillende stijgingspercentages?

Is er een sweet spot bij het klimmen: een stijgingspercentage dat heerlijk aanvoelt als een echte klim, maar niet zo steil is dat je flink moet afzien? Dat hangt een beetje af van je niveau, maar berekeningen suggereren dat voor een redelijk getrainde fietser het magische percentage 4 tot 5 procent is. En zelfs voor zeer fitte wielrenners ligt dit percentage niet hoger dan 8 procent. Dit overzicht laat zien wat er gebeurt als de weg steeds steiler wordt.

Deze calculatie is gebaseerd op een 77-kg zware fietser op een fiets van 7,7 kg met als lichtste versnelling 36 x 30. Deze fietser trapt een vermogen van 239 watt (3,1 watt per kilogram lichaamsgewicht), wat een redelijk getrainde fietser gedurende een uur zou moeten kunnen volhouden, volgens gegevens van vermogensexpert Andrew Coggan.

Luchtweerstand, Zwaartekracht en Wrijving in watt geven het vermogen aan dat je nodig hebt om de luchtweerstand, zwaartekracht en rolweerstand te overwinnen. 'Snelheid' wordt weergegeven bij 239 watt vermogen. 'watt @ 20 km/u' is het vermogen dat nodig is om 20 km/u te fietsen op de gegeven hellingshoek.

Vlakke weg: 0%

• Stijgingspercentage: 0 %
• Snelheid: 35 km/u
• Cadans: 90 RPM
• Luchtweerstand: 191 watt
• Zwaartekracht: 0 watt
• Wrijving: 48 watt
• Watt @ 20 km/u: 53 watt

Op vlak terrein is de weerstand tegen de wind het grootste deel van de weerstand die een fietser moet overwinnen. Om 35 km/u te rijden, moet onze 77-kg zware renner ongeveer 240 watt (3,1 w/kg) wegtrappen, waarvan er 192 nodig zijn om de luchtweerstand te verslaan. De rest? Wrijving.

Zuigend vals plat: 1%

• Stijgingspercentage: 1 %
• Snelheid30 km/u
• Cadans: 90 RPM
• Luchtweerstand: 126 watt
• Zwaartekracht: 71 watt
• Wrijving: 42 watt
• Watt @ 20 km/u: 101 watt

De zwaartekracht gaat meespelen. Met slechts 1% stijging wordt ongeveer 30 procent van de inspanning (71 watt) aangewend om de zwaartekracht te overwinnen; de snelheid daalt met 4 km/u bij hetzelfde vermogen. Maar je geest wordt misleid, omdat je een vlakke weg denkt te zien - je denkt dat het makkelijker zou moeten gaan.

Sweet Spot: 4%

• Stijgingspercentage: 4%
• Snelheid: 19 km/u
• Cadans: 90 RPM
• Luchtweerstand: 31 watt
• Zwaartekracht: 179 watt
• Wrijving: 29 watt
• Watt @ 20 km/u: 254 watt

Op deze geleidelijke hellingsgraad is de zwaartekracht dominant aanwezig, maar nog niet extreem krachtig. Daarnaast heb je nog altijd genoeg versnellingen over (je rijdt op 36 x 21) om een cadans van 90 aan te kunnen houden. En dat is een cadans die hoog genoeg is om je benen nog een beetje te sparen, terwijl je wel een goede snelheid kunt behouden. 

Serieus klimmen: 8%

• Stijgingspercentage: 8%
• Snelheid: 11 km/u
• Cadans: 77 RPM
• Luchtweerstand: 6 watt
• Zwaartekracht: 213 watt
• Wrijving: 20 watt
• Watt @ 20 km/u: 421 watt

Je houdt niet veel kleinere versnellingen meer over, zelfs niet met een echt bergverzet (11-30 in dit geval) en je cadans begint te vertragen. Bij dit stijgingspercetagens gaan onze 6 trucjes om beter te klimmen je ook vooruit helpen.

Zware beklimming: 12%

• Stijgingspercentage: 12%
• Snelheid: 8 km/u
• Cadans: 55 RPM
• Luchtweerstand 2 watt
• Zwaartekracht: 221 watt
• Wrijving: 16 watt
• Watt @ 20 km/u: 604 watt

De luchtweerstand is zo goed als nihil. Je bent nu enkel nog aan het vechten om je cadans op een fatsoenlijk niveau te houden (55 rpm), terwijl je snelheid zakt naar een schamele 8 km/u. Dit gebeurt er met je lichaam tijdens het klimmen.

Steile muur klimmen: 16%

• Stijgingspercentage: 16%
• Snelheid: 6 km/u
• Cadans: 40 RPM
• Luchtweerstand: 1 watt
• Zwaartekracht: 224 watt
• Wrijving: 14 watt
• Watt @ 20 km/u: 795 watt

Op basis van een studie naar mechanische efficiëntie tijdens beklimmingen, blijkt dat het boven de 15% efficiënter is om te gaan lopen dan om te blijven fietsen. Je zou maar liefst 795 Watt moeten trappen om 20 km/u te kunnen rijden – zelfs profs houden dat maar een seconde of 30 vol. En wij normale fietsers dan? Kansloos!