SRAM lanceert 4 nieuwe groepsets: Force en Rival Road en XPLR - onze eerste indruk

17 juni om 16:00

Sander Jansen

SRAM gooit vandaag een kleine bom in de markt van fietsaandrijvingen: het merk lanceert in één keer vier nieuwe groepsets met SRAM Force en Rival AXS Road én XPLR. Twee groepsets voor de racefiets en twee groepen voor de gravelbike, sterk gebaseerd op SRAM Red AXS. Wij konden de afgelopen weken al met de nieuwe componenten rijden, verderop lees je onze eerste indruk. Eerst duiken we in de details per groep.

Brazo de Hierro

Dat SRAM ervoor kiest om vier nieuwe groepen in één keer te lanceren, mag best een verrassing worden genoemd. Daar hadden ze marketingtechnisch misschien meer uit kunnen halen, want met afzonderlijke lanceringen trek je meer aandacht. Voor ons fietsers is het echter ideaal: in één keer is er volop keuze uit vier nieuwe groepsets.

Deze introductie van de nieuwe Force en Rival AXS groepsets heeft alles te maken met het succes van de vorig jaar geintroduceerde SRAM Red AXS groep voor de racefiets en 13-speed Red AXS XPLR groepset voor de gravelbike. We zien die high-end Red AXS groep niet alleen terug in het profpeloton, bijvoorbeeld op de nieuwe Cervélo S5 bij Visma | Lease a Bike, maar de groepset wordt ook gretig gebruikt door fanatieke amateurs, ondanks het zeer stevige prijskaartje. Ik rijd er zelf inmiddels ruim een jaar mee en vooral de vernieuwde ergonomie van de shifters en het lichte bedienen van de remhendels vallen op, zoals je kunt lezen in mijn review over SRAM Red AXS. Het is daarom niet verrassend dat SRAM dit ontwerp nu ook naar de goedkopere groepen brengt, al is het wel verrassend te noemen dat ze hem ook gelijk overhevelen naar de middengroep Rival. Het maakt de voordelen van Red AXS in één bereikbaar voor veel meer fietsers.

SRAM Force AXS Road 2x

De vorige versie van de Force AXS groepset is pas twee jaar geleden geïntroduceerd. Volgens SRAM ging het toen echter vooral om een tussentijdse update met slechts kleine aanpassingen - waardoor die groep de naam Force D2 meekreeg - terwijl we nu spreken over een volledig nieuwe generatie die de naam Force E1 heeft gekregen. De vernieuwingen bij Force D2 beperkten zich vooral tot de rem- en schakelhendels, die destijds waren overgenomen van de populaire Rival-groep uit 2021, met daarnaast wat kleine aanpassingen bij de derailleurs en in het uiterlijk.

Dit keer zijn álle onderdelen van zowel Force als Rival grondig aangepakt. Of eigenlijk moet ik zeggen: grondig gekopieerd van Red AXS. Want daar komt het in de basis op neer voor deze nieuwe groepsets: ze zijn technisch en qua functionaliteit nagenoeg identiek aan Red. Het verschil zit hem met name in het gebruik van andere materialen die invloed hebben op het gewicht en het uiterlijk.

Kijken we naar de nieuwe Force groep, dan zien we dat de shifters sterk lijken op die van Red. Het ontwerp is gelijk, net als de functionaliteit. De shifters hebben reach adjust om de remhendel dichterbij te kunnen halen en bovenop beide grepen zit net als bij Red een bonus button die je kunt gebruiken om mee te schakelen, of je fietscomputer mee te bedienen. Een handige functie die ik met veel plezier gebruik.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De bonus button zit aan de binnenkant van beide Force shifters

Het systeem van shifters, remleidingen en remklauwen is voor de nieuwe groep zo’n 70 gram lichter geworden ten opzichte van Force D2, terwijl de remprestaties aanzienlijk verbeterd zijn. Dat is hét pluspunt van deze nieuwe shifters: je kunt daadwerkelijk met één vinger remmen, een groot verschil met de oude shifters.

Het nieuwe 2x crankstel van Force is nog altijd gemaakt van carbon, maar de crankarmen zijn wel een slag breder gemaakt. Het moet de stijfheid ten goede komen, terwijl er minder materiaal gebruikt kan worden. Het zorgt voor zo'n 30 gram gewichtsbesparing ten opzichte van Force D2. Het crankstel is te verkrijgen met of zonder dubbelzijdige powermeter, waarbij het goede nieuws is dat deze powermeter niet meer volledig geïntegreerd zit tussen de kettingbladen, waardoor je deze makkelijker kunt vervangen. Wilde je bij Force D2 de bladen vervangen, dan was je genoodzaakt om de powermeter ook mee te vervangen, ook al werkte deze nog prima. Nu kan dat dus wel, en dat kunnen we in het kader van duurzaamheid alleen maar toejuichen. Het Force crankstel is te verkrijgen in een 46/33T, 48/35T en 50/37T combinatie.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De crankarmen van Force E1 zijn breder dan de vorige Force D2.

De voorderailleur van Force AXS is technisch identiek aan die van Red en werkt net als bij die duurste groep snel en effectief, wat een flinke verbetering ten opzichte van de oude groep oplevert. Die oude Force voorderailleur had wat tijd nodig bij het schakelen tussen de kettingbladen, deze nieuwe voorderailleur is een pak sneller geworden. Gewicht bespaar je overigens niet met de nieuwe voorderailleur, want die is gelijk aan Force D2. Het verschil met die van Red? Slechts 12 gram zwaarder.

Ook de achterderailleur van Force E1 is technisch nagenoeg gelijk aan Red, terwijl hij 17 gram lichter is geworden ten opzichte van Force D2. Hij is gemaakt met een carbon kooi en maakt gebruik van grotere derailleurwieltjes voor een betere kettinggeleiding - zoals we dat ook zien bij Red. De derailleur schakelt nog weer iets sneller dan de oude derailleur, en is compatibel met cassettes tussen 10-28 en 10-36. Force biedt daarbij ook nog 10-30 en 10-33 cassette-opties, dus daar is voldoende keuze. De cassette is verder optisch iets veranderd en is welgeteld 3 gram lichter geworden ten opzichte van Force D2.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De achterderailleur van Force lijkt sterk op die van Red AXS.

SRAM Rival AXS Road 2x

Het enige verschil tussen de Force en Rival shifters zit hem naast het gebruik van iets ander rubber voor het handvat, in de afwezigheid van de twee bonus buttons bij Rival. En het gebruikte rubber voor de Rival shifter vind ik persoonlijk misschien nog wel fijner dan die van Force. De textuur is iets grover, waardoor ik het gevoel heb meer grip te hebben. Het oogt misschien wat minder luxe, maar het gevoel dat je niet zomaar van je shifter af glijdt is heel fijn. Opvallend genoeg heeft SRAM ervoor gekozen om voor Rival ook een carbon remhendel te gebruiken om gewicht te besparen, waardoor de Rival shifters er naar mijn mening heel strak en high-end uitzien.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De Rival shifters hebben een zeer hoogwaardige uitstraling

De remklauw is waar er een duidelijker verschil te zien is: die is bij Rival van staal, terwijl de Force remklauw van aluminium is gemaakt. Het resultaat? Het totaalgewicht van shifters, remklauw en -leidingen is voor de nieuwe Rival 26 gram zwaarder dan Force, maar wel ruim 70 gram lichter dan de oude Rival. Daarnaast maken beide groepen gebruik van dezelfde remschijven, dus ook daar zit geen verschil. En datzelfde geldt voor de remprestaties, want die zijn tussen Rival en Force niet van elkaar te onderscheiden.

Het 2x crankstel van Rival is gemaakt van aluminium. SRAM heeft wel wat gewicht weten te besparen door in de crankarm een uitsparing te maken, maar desondanks weegt een Rival crank 180 gram meer dan die van Force. Ten opzichte van de oude Rival crank bespaar je echter ruim 50 gram. De crank is te verkrijgen met of zonder powermeter, waarbij het hier gaat om een enkelzijdige meting in de linker-crankarm. Die is minder accuraat dan een dubbelzijdige meting (en geeft geen data over je rechts-links verhouding), maar biedt voor de meeste fietsers voldoende info. Het Rival crankstel is verkrijgbaar met een 46/33T en een 48/35T combinatie.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Het stalen Rival crankstel is 180 gram zwaarder dan die van Force.

De voorderailleur van Rival AXS verschilt nauwelijks ten opzichte van Force (en dus ook ten opzichte van Red). Het gewicht is met 156 gram gelijk aan Force, alleen optisch zijn ze iets anders. De Force voorderailleur is iets fraaier afgewerkt en heeft een wat luxere uitstraling, maar qua functionaliteit doen ze niks voor elkaar onder. Je krijgt met de Rival AXS voorderailleur dus eigenlijk een Red AXS voorderailleur met 12 gram extra gewicht en wat minder shine, voor minder dan de helft van de prijs. Niet gek, toch?

De achterderailleur van Rival is iets afwijkender. Er is voor de kooi gebruikt gemaakt van aluminium, terwijl er ook geen grote derailleurwieltjes worden gebruikt. De kettingspanning is hierdoor iets anders, hoewel je dat in de praktijk niet snel merkt. De motor van de derailleur is wel hetzelfde, dus de schakelsnelheid is gelijk aan die van Force en ook het bereik is gelijk. Het gewicht van de Rival achterderailleur is 22 gram zwaarder dan Force, maar 36 gram lichter dan de oude Rival.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De Rival achterderailleur en cassette zijn gemaakt van zwaarder materiaal dan Force.

De 2x Rival groep biedt twee cassette-opties: 10-30 en 10-36. De cassettes zijn gemaakt van staal en daardoor 35 gram zwaarder dan die van Force. Ook maken deze cassettes iets meer geluid bij het schakelen, wat vermoedelijk veroorzaakt wordt door het andere materiaal. Qua schakelsnelheid en -betrouwbaarheid doet de Rival groep verder niet onder voor Force.

SRAM Force AXS XPLR 13-speed

Naast de twee nieuwe weggroepen, lanceert SRAM dus ook direct de gravelgerichte XPLR-groepen van Force en Rival. En dat is niet enkel een naamstickertje wat anders is, want technisch gezien zijn de verschillen behoorlijk groot met de hierboven getoonde road-groepsets. De XPLR-groepen maken namelijk gebruik van een 13-speed cassette (zoals we die al eerder zagen bij Red XPLR), gecombineerd met een enkel (1x) voorblad. Daarnaast wordt de achterderailleur middels de nieuwe UDH-bevestiging (Universal Derailleur Hanger) aan het frame gemonteerd, in tegenstelling tot de derailleur van de weggroepen die nog met een pad aan het frame vastzit. Het gaat hier dus om een full mount bevestiging op het frame. Het betekent uiteraard wel dat je de nieuwe XPLR-groepen niet zomaar even op een ouder frame bouwt, het frame moet immers wel UDH-compatibel zijn. En hoewel nieuwe gravelframes dat tegenwoordig steeds meer zijn, zal je met een ouder frame de overstap niet kunnen maken.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De XPLR derailleurs worden bevestigd middels de UDH-interface.

Over het rem-schakelsysteem (shifters, remklauw, schijven) van Force AXS XPLR kan ik kort zijn: die is identiek aan die van de weggroep en werkt subliem. De enkelvoudige cranks zijn uiteraard wel anders. De Force XPLR crankset is een lichte en stijve carbon crank met een direct mount kettingblad en slanke crankarmen. De vernieuwde kettingbladen zijn lichter en verkrijgbaar in 38 tot 46 tanden (standaard) of 44 tot 50 tanden (aero). De cranksets zijn verkrijgbaar in lengtes tussen 160 en 175 mm (net als Force Road).

De combinatie achterderailleur en cassette van Force XPLR lijken zeer sterk op die van Red XPLR. Met de full mount montage via de UDH-interface is robuustheid gegarandeerd en montage zonder afstelschroeven zeer eenvoudig. De derailleur werkt samen met een 13-speed cassette met 10-46 tanden. Een groot bereik is dus gegarandeerd. Andere cassette-opties zijn niet beschikbaar, een vlakkere cassette installeren is dus niet mogelijk, omdat ook Red XPLR maar met één cassette-optie komt.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De Force XPLR 13-speed setup is ideaal voor de gravelbike.

SRAM Rival AXS XPLR 13-speed

Voor Rival XPLR geldt hetzelfde voor het rem-schakelsysteem: die is gelijk aan die van Rival AXS Road, die hierboven beschreven staat. De crankset (beschikbaar in 38 tot 46 tanden) is gemaakt van aluminium en de crankarmen zijn daarbij ontworpen voor een optimale balans tussen stijfheid en gewicht. Rival XPLR maakt net als Force XPLR gebruik van X-SYNC kettingbladen die de ketting stevig op zijn plaats moeten houden.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Rival AXS XPLR zal voor veel gravelaars veel functionaliteit voor een scherpe prijs bieden.

De Rival achterderailleur werkt samen met een stalen 13-speed cassette met 10-46 tanden. Een groot bereik is dus gegarandeerd. Het ontwerp en de functionaliteit zijn gelijk aan Force XPLR, maar er zijn wel zwaardere materialen gebruikt. Is dat erg? Alleen als gewicht voor jou echt belangrijk is, maar zelfs dan kan je je afvragen of de extra 17 gram van de voorderailleur en 37 gram voor de cassette echt het verschil gaan maken.

SRAM Force en Rival AXS - Eerste indruk

In Portugal is het prachtig gravelen!

Begin mei kon ik in Portugal, op uitnodiging van SRAM, zelf ervaren hoe de Force XPLR groep zich gedraagt. Gevoelsmatig doet deze niets onder voor de vorig jaar gelanceerde Red XPLR groepset. Het gevoel van de rem- en schakelgreep is identiek. Zou je me een blinddoek omdoen, dan zou ik niet kunnen voelen welke shifter bij welke groep hoort. Hooguit als ik met veel gevoel de bonus button zou bestuderen, want die is van Force een klein tikje groter. Het remmen en schakelen zelf voelen met de shifters echter net zo licht en fijngevoelig aan als Red. En datzelfde geldt voor de schakelsnelheid van de derailleur en het geluid dat de volledige aandrijflijn maakt: de verschillen met Red zijn nauwelijks te onderscheiden en rechtvaardigt de vraag waarom je nog voor Red zou kiezen. De prijs voor een volledige Force AXS Road groep - inclusief powermeter - ligt met € 2.823 ruim € 1.100 onder die voor een Red AXS groepset en complete fietsen zullen naar verwachting beschikbaar komen in de categorie vanaf € 5.000. Nog steeds een stevige prijs, maar als je daarvoor nagenoeg dezelfde functionaliteit krijgt als van een high-end fiets die het dubbele kost en slechts een paar honderd gram lichter is, dan is de keuze snel gemaakt. Zelf zou ik het in elk geval wel weten als ik nu een fiets zou gaan kopen.

Hoewel… Misschien is de nieuwe Rival groep nóg wel interessanter. Eenmaal thuis in Nederland reed ik de afgelopen weken namelijk met de nieuwe Rival Road groep, opgebouwd op een Van Rysel RCR Pro frame met carbon Zipp 303s wielen. Een fiets die een verkoopprijs van rond de € 4.000 zal hebben, want de Rival groep is nog eens een kleine € 1.000 goedkoper dan Force. Wat je daarop inlevert? Naast zo’n 250 gram extra gewicht en een aandrijving die iets meer geluid maakt, het gebruik van een enkelzijdige powermeter in plaats van een dubbele meting die Force biedt. Het zijn marginale verschillen.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Rival AXS Road gecombineerd met een high-end frame en carbon wielen levert een topfiets op.

In de praktijk - en in het vlakke Nederland - zijn het beperkingen die je fietsend nauwelijks merkt. Voor Rival geldt net als voor Force dat de functionaliteit van de hele groepset bijna niet van Red te onderscheiden is. Wel miste ik de bonus buttons op de shifters, omdat ik daar nu eenmaal aan gewend ben en maakte de gehele aandrijving iets meer geluid tijdens het schakelen. Maar in combinatie met het hoogwaardige frame en de snelle wielen, voelt het geheel op de weg aan als een fiets die voor menig amateur een absolute topfiets zal zijn. En ja, de afwerking is iets minder, de gebruikte materialen zijn wat grover en zwaarder en Rival AXS oogt daardoor minder exclusief, maar als je er net zo hard mee fietst tegen een flink lagere prijs, wie houd je dan voor de gek?

Meer details weten over de vier nieuwe SRAM groepen? Check sram.com. Binnenkort lees je bij ons meer over de beschikbare fietsen met de nieuwe groepen en de uitgebreide review van Rival AXS.