Waarom iedere dag fietsen niet voor iedereen verstandig is

Hoeveel dagen achter elkaar heb jij al op de fiets gezeten? Voor sommige fietsers is iedere dag op de fiets zitten een manier om in beweging te blijven. Anderen vermijden juist deze dagelijkse gewoonte omdat het botst met hun trainingsschema of simpelweg niet past bij hun levensstijl. Toch raken veel rijders verstrikt in het idee dat ze élke dag moeten fietsen. Dit kan op termijn echter meer kwaad dan goed doen.

Hoewel we alleen maar respect kunnen opbrengen voor de mensen die iedere dag op de fiets stappen, kan het najagen van deze gewoonte leiden tot fysieke uitputting en mentale demotivatie. Dit effect kan juist optreden op momenten waarop het weer en de lange zomerdagen uitnodigen om naar buiten te gaan.

Waarom mensen ervoor kiezen om elke dag te fietsen

Veel mensen beginnen met elke dag fietsen met het doel om conditie op te bouwen, gewoonten te vormen, of simpelweg voor de uitdaging. Voor sommige fietsers wordt het onderdeel van een dagelijkse routine, waarbij het feit dat men elke dag op de fiets moet zitten als motivatie dient. Het idee dat “de vraag niet is óf je fietst, maar wannéér,” helpt sommigen om ritme en structuur in hun dag te brengen.

Daarnaast stimuleert het dagelijks fietsen, consistentie. Consistentie is belangrijk bij het opbouwen van een gezonde gewoonte. Of het nu gaat om woon-werkverkeer, recreatief rijden, of training: elke dag fietsen daagt uit om tijd te maken, ook als het druk is. Bovendien leert men op die manier omgaan met verschillende weersomstandigheden: rijden in regen, hitte, kou.

Ook in termen van afstand en tijd zijn de effecten snel zichtbaar. Wie bijvoorbeeld elke dag 25 kilometer fietst, zit na een maand al aan 750 kilometer en 60 uur zadelduur (bij een tempo van 20 km/u).

Maar er is een keerzijde

Toch kleven er risico’s aan dagelijks fietsen. Rijden op dagen dat het lichaam om rust vraagt, bijvoorbeeld bij ziekte, vermoeidheid of blessure, kan herstel vertragen en de kans op uitputting vergroten. Veel fietsers kiezen er op zulke dagen voor om binnen te rijden via apps als Zwift, maar ook dat telt als belasting.

Voor wie gericht traint of zich voorbereidt op een evenement, zijn rustdagen essentieel. Volgens coach David Lipscomb is rust geen onderbreking van training, maar juist een onderdeel ervan: 'Zonder herstel verandert fitheid in vermoeidheid, en prestaties in straf.' Zijn aanpak, beschreven in het boek The System 6x6 Framework, benadrukt het belang van strategie, structuur en herstel voor langdurige prestaties.

Fysiologisch gezien vindt spieraanpassing en prestatieverbetering niet tijdens, maar ná een training plaats, tijdens de rust. Een rustdag is dus de plek waar het echte herstel gebeurt.

Mentaal effect van dagelijks fietsen

Ook mentaal kan het streven naar op iedere dag fietsen zijn tol eisen. Sportpsycholoog en gecertificeerd mental performance coach Dr. Erin Ayala legt uit dat fietsen, ondanks de positieve kanten, stressvol blijft voor het lichaam. Zonder regelmatige rust raakt het stresssysteem overbelast. 'Rust helpt bij het reguleren van stemming, het verminderen van angst en het verbeteren van emotioneel evenwicht—op én naast de fiets,' aldus Ayala.

Onderzoek toont aan dat atleten die herstelmomenten inplannen langer gemotiveerd blijven en beter presteren. Dit geldt vooral wanneer intensieve trainingen gecombineerd worden met andere levensstressoren. Chronische trainingsstress kan leiden tot concentratieproblemen, slaapproblemen, stemmingswisselingen en slechtere prestaties.

De rol van sociale media

Niet alleen dagelijks fietsen, maar ook sociale media zoals Instagram en Strava zorgen ervoor dat rustdagen vaak worden overgeslagen. De drang om prestaties en statistieken te delen kan een vertekend beeld geven van vooruitgang. Veel fietsers voelen zich onder druk gezet om dagelijks iets te posten en vermijden rustdagen uit angst om ‘achter te lopen’.

Strava’s Fitness Score, vooral in de mobiele app, versterkt dit effect. Hoewel het algoritme gebaseerd is op een combinatie van trainingsbelasting en inspanning, voelt een dag zonder activiteit soms als een stap terug. De meer genuanceerde 'Fitness en Herstel'-grafiek op de desktopversie van Strava is minder zichtbaar en wordt zelden geraadpleegd.

Volgens Dr. Ayala is het belangrijk om sociale mediagebruik kritisch te bekijken. Een nuttige zelfreflectie: 'Als je iets zou posten en het kreeg nul likes of kudos, zou je het dan nog steeds doen?' Als het antwoord nee is, is het tijd om trainingsdoelen opnieuw af te stemmen op wat écht werkt.

Conclusie

Elke dag fietsen kan een krachtig hulpmiddel zijn voor motivatie en gewoontevorming, maar alleen als het deel uitmaakt van een gebalanceerde en doordachte strategie. Zonder planning kan deze dagelijkse druk leiden tot uitputting, mentale overbelasting en uiteindelijk verminderde prestaties. Zoals coach Lipscomb het krachtig verwoordt: 'Elke dag fietsen zonder strategie is gewoon stress met een mooie naam.'

Voor wie duurzaam en gezond wil blijven fietsen, is herstel net zo belangrijk als inspanning. Soms is de beste rit die dag... géén rit.

Dit artikel verscheen eerder op Bicycling.com (Tara Seplavy).