Wat is de toekomst van de elektrische racefiets?

Onlangs introduceerde Canyon de nieuwe Endurace:ONfly, een ontzettend lichte elektrische racefiets die in de topuitvoering nog geen 10 kilogram weegt. Ook BMC kwam met een nieuwe uitvoering van haar elektrische Roadmachine AMP en meerdere andere grote fietsmerken zullen de komende tijd niet achterblijven. Dankzij bijvoorbeeld de nieuwe HPR40-motor van TQ, met tot 200W aan vermogen, kunnen de fietsen heel licht en compact gebouwd worden, waarbij je nauwelijks ziet dat het een e-bike is. Maar zit de fietsmarkt hier wel op te wachten? En voor wie zijn deze fietsen geschikt?

Voordelen van een elektrische racefiets

Menig wielrenner zal zijn mening over de elektrische racefiets snel klaar hebben: die fiets heeft niets met wielrennen te maken, je moet gewoon harder trainen. Maar er zijn wel degelijk scenario's te bedenken waarop een e-racefiets een oplossing kan bieden voor veel fietsers. Laten we eerst eens kijken naar de voordelen die een e-racefiets je kunnen bieden.

1. Ondersteuning bij tegenwind, bergop en langere ritten

Hét grote voordeel is natuurlijk de trapondersteuning die je krijgt, waardoor je zelf minder vermogen hoeft te leveren. Dat is met name fijn als je wind tegen hebt, een steile heuvel of berg op moet klimmen of een lange rit wilt maken.

De meeste e-racefietsen zijn uitgerust met een middenmotor in de trapas, die je ondersteuning biedt (vaak in drie of vier standen) tot een begrensde snelheid van 25 km/u. Die begrenzing heeft simpelweg met regelgeving te maken, die moet voorkomen dat het onveilig wordt op de weg. Speed pedelecs ondersteunen weliswaar tot 45 km/uur, maar daarbij is het wel verplicht om een helm te dragen, spiegel op het stuur te monteren en een kenteken te voeren.

2. Meer samen fietsen

Heb je een partner, vriendengroep of fietsclubje dat net wat sneller is? Met een e-racer kun je mee op niveau, zonder dat zij hoeven te wachten of jij volledig stukgaat. Het geeft je daarmee de mogelijkheid om langer mee te kunnen met je vaste fietsrondjes. Dit is met name voor fietsers die wegens hun leeftijd of fysieke beperkingen een verminderde conditie hebben een uitkomst. Als je altijd mee hebt gekund, maar dat nu niet meer lukt vanwege je verminderde conditie, kan dat een enorme negatieve impact hebben op je mentale gestel. Een e-racefiets kan dan echt een uitkomst bieden, waardoor je kunt blijven genieten van het samen fietsen.

3. Goed voor herstel of blessure

Herstellende van een blessure? Een elektrische racefiets stelt je in staat om wél buiten te trainen, maar met minder belasting op hart, spieren en gewrichten. Natuurlijk is het goed om het fietsen op een normale (race)fiets snel weer op te pakken en op die manier je fitheid te verbeteren, maar als die drempel te hoog is, kan de e-racefiets je op weg helpen.

4. Je komt verder en hoger

Een tocht van 100+ kilometer is opeens haalbaar voor wie dat anders niet zou doen. Of je doet twee keer zoveel hoogtemeters als normaal. Je kunt je wellicht voorstellen dat het beklimmen van de Mont Ventoux op oudere leeftijd niet meer tot de mogelijkheden behoort als je op een gewone racefiets rijdt, maar met een e-racer kan je die berg nog gewoon overwinnen. Ook al is het met hulp, je moet nog altijd zelf flink wat arbeid verzetten.

5. Zelfde houding, beleving en looks

De geometrie en het gevoel van e-racefietsen wordt steeds beter, dat zien we ook weer met de introductie van de nieuwste modellen. Waren e-racers voorheen vrij groot en vooral zwaar, tegenwoordig krijg je steeds meer een echte race-ervaring. Maar wel met dat extra duwtje. Met betere sensoren en algoritmes wordt de trapondersteuning bovendien steeds vloeiender en intuïtiever. Denk aan automatische vermogensaanpassing op basis van hartslag, cadans of routeprofiel.

Nadelen van een elektrische racefiets

1. Zwaarder

Een e-racefiets weegt al snel 12 tot 15 kilogram, tenzij je de echt dure modellen pakt. Dat gewicht voel je als boven de 25 km/u de ondersteuning stopt en je opeens zelf het werk moet doen. Ook in technische bochten voel je dat een zwaardere fiets zich anders gedraagt, dit vergt aanpassing van je techniek. Nu e-racers steeds lichter worden, worden deze nadelen steeds kleiner.

2. Prijs

Ze zijn duur: kijken we naar de nieuwe Canyon Endurace:ONfly, dan kost het goedkoopste model € 4.499 (gewicht: 12,04 kg) en loopt het op tot € 9.999 voor het duurste model met een gewicht van 9,86 kg. De motor en batterij maken ze flink prijziger dan gewone racefietsen. Toch worden de prijsverschillen met gewone racers steeds kleiner, waardoor het - zeker het lagere gewicht in ogenschouw nemend - steeds interessanter wordt voor een grotere groep fietsers.

Tekst gaat verder onder afbeelding

© Roo Fowler

Aan de Canyon Endurace:ONfly zie je nauwelijks dat het een e-bike is.

3. Beperkt bereik

Afhankelijk van rijstijl, terrein en ondersteuning haal je 60 tot 120 km op een volle accu. Vergeet je hem op te laden, dan heb je een probleem. Veel merken leveren wel extra accu's mee (vaak in de vorm van een bidon, waardoor hij in een bidonhouder past), maar dat levert ook weer extra gewicht op. Je moet dus altijd blijven nadenken (en plannen) over het gebruik van je accu-capaciteit.

4. Onderhoud en techniek

De motor vraagt het nodige onderhoud en sommige onderdelen zijn merkgebonden (bijv. de Specialized SL-motor of het Mahle-systeem). Bij pech onderweg is een oplossing niet altijd voor handen en niet elke fietsenwinkel kan je dan verder helpen. Ook hier is voorbereiding van belang en regulier onderhoud belangrijk.

5. Niet toegestaan in alle wedstrijden of groepsritten

Bij sommige georganiseerde tochten of clubritten zijn e-bikes niet welkom. En op Strava krijg je vaak scheve blikken als je e-ritjes uploadt alsof ze ‘gewone ritjes’ waren.

Voor wie is een elektrische racefiets geschikt?

De e-racefiets is vooral geschikt voor recreatieve fietsers die langere of zwaardere tochten willen maken dan ze zouden kunnen op een reguliere racefiets. Ze zijn hierdoor vooral een uitkomst voor oudere wielrenners die hun passie willen blijven beoefenen zoals ze voorheen deden. Of wielrenners die door een blessure of medische beperking niet meer de wattages kunnen trappen, zoals ze voorheen konden. Ook als je graag met je fanatiek wielrennende partner (of dochter of zoon!) mee wilt fietsen en het samen leuk wilt houden, is de e-racefiets een uitkomst.

Tot slot worden steeds meer e-racers ook geschikt voor lichte gravelpaden, waardoor je hem ook kunt inzetten als 'e-gravelbike light'. Zo heeft de nieuwe BMC Roadmachine AMP ruimte voor 38 mm brede banden. En het fijne is: op gravel ligt de snelheid sowieso lager, waardoor je minder snel geconfronteerd wordt met de uitschakelende motor boven de 25 km/uur.

Conclusie

Tot voor kort was ik vrij sceptisch over het bestaansrecht van de elektrische racefiets, zeker voor de Nederlandse markt. Wat heb je immers aan ondersteuning die stopt boven de 25 km/uur? Dat is een snelheid die zelfs de meest relaxte fietsgroepjes zonder problemen halen, waardoor je nooit echt iets hebt aan de motor in de fiets. En als je dan zelf een zware racefiets op gang moet houden, moet je uiteindelijk meer energie leveren dan je fietsmaatjes op een gewone, lichtere racefiets.

Maar de ontwikkelingen gaan snel en met de komst van nieuwe motoren, compactere accu's en daardoor lichtere e-racefietsen, wordt dit probleem steeds kleiner. Natuurlijk blijf je tegen de beperking van 25 km/uur aanlopen, maar als de fiets niet meer zo zwaar is, zal je hem op het vlakke ook een stuk makkelijker zelf op gang kunnen houden. En zodra de weg oploopt of de wind op kop beukt, ga je het plezier van de ondersteuning kunnen omarmen. Zo wordt dat fietsuitje naar Zuid-Limburg of de Alpen opeens een stuk leuker.

Een elektrische racefiets maakt wielrennen hierdoor toegankelijker voor een grote groep fietsers, en dat kunnen we alleen maar toejuichten. Natuurlijk wil iedere wielrenner het liefst zelf alle energie leveren, maar als je jezelf beperkt voelt door je conditie, een medische aandoening of de niveauverschillen met anderen, dan is de kans groot dat je met een gewone racefiets gewoon niet meer opstapt. Dat heeft uiteindelijk nog meer negatieve effecten voor je conditie en vooral voor je mentale gestel. Kortom: wil je wielrennen, maar wel met een beetje hulp wanneer dat nodig is? Dan is een e-racefiets misschien precies wat je zoekt.