Waarom het offseason in het wielrennen essentieel is voor herstel en motivatie

Of: waarom even níet fietsen soms het beste is wat je kunt doen

Na een lang seizoen vol trainingen, koersen, gran fondo’s en lange gravelritten breekt voor veel wielrenners een onwennige periode aan: het offseason. De dagen worden korter, de benen zijn moe, en de fiets staat vaker in de schuur dan op de dijk. Waar profs hun rust pakken na het laatste criterium van het jaar, voelen ook fanatieke amateurs de behoefte om even gas terug te nemen. Maar wat houdt dat precies in en waarom is het zo belangrijk?

Wat is het offseason eigenlijk?

Het offseason is de rustperiode tussen twee trainings- en wedstrijdseizoenen in. In de professionele wielersport valt die meestal tussen oktober en december, afhankelijk van de koersen op de kalender. Voor recreatieve fietsers kan het moment variëren, maar het idee blijft hetzelfde: een paar weken tot soms zelfs een maand waarin de nadruk ligt op herstel – zowel fysiek als mentaal.

Tijdens deze periode trainen renners minder of niet, stappen ze vaker op een andere fiets (MTB, gravelbike) of doen ze zelfs iets totaal anders: hardlopen, zwemmen, wandelen of krachttraining. Het doel is niet om beter te worden, maar om het lichaam en hoofd te laten herstellen van maandenlange belasting.

Waarom rust nemen cruciaal is

In de sportfysiologie geldt: progressie ontstaat pas als er herstel plaatsvindt na belasting. Wie het hele jaar door blijft trainen zonder echte rustperiode, riskeert oververmoeidheid, verminderde motivatie en zelfs blessures of overtrainingsverschijnselen.

Het offseason zorgt voor:

• Herstel van spieren en pezen: microbeschadigingen krijgen eindelijk tijd om te genezen.
• Hormonaal herstel: stresshormonen (zoals cortisol) dalen, wat het immuunsysteem ten goede komt.
• Mentaal opladen: even geen vermogensmeter, geen Strava-druk, geen schema’s.
• Nieuwe motivatie: na een paar weken rust ontstaat vanzelf weer zin om doelen te stellen voor het volgende seizoen.

Kortom: het offseason is niet luiheid, maar strategische rust.

Hoe profrenners hun offseason écht invullen

Bij profs verschilt het sterk per renner en vaak ook per seizoen. Hier zijn enkele voorbeelden:

Mathieu van der Poel

Van der Poel neemt na het seizoen vaak bewust afstand van de fiets. Hij gaf recent aan dat de fiets “voor een tijdje in de schuur blijft” en dat hij eerst rustig wil hervatten. Verder staat bekend dat hij in de naast de wedstrijden vaker golf pakt als ontspanning, en dat hij zijn rust combineert met lichte training voordat hij geleidelijk begint met opbouwen.  

Tadej Pogačar

Pogačar gebruikt het offseason niet alleen voor herstel, maar ook voor detailwerk buiten de fiets. Zo wordt in het decemberschema van zijn team getest op nieuwe sportvoeding en supplementen. Verder heeft Pogačar aangegeven dat hij in de off-season tijd méér aandacht besteedt aan “outside the bike stuff”, coretraining, voeding en herstel, onderdelen waar hij in voorgaande jaren te weinig nadruk op legde.  

Tom Pidcock

Pidcock is in meerdere disciplines actief (weg, MTB, veld), waardoor zijn offseason vaak een afweging is. Hij heeft aangegeven dat hij in de winter niet per se cyclocross blijft rijden, maar juist kiest voor herstelfases en selectieve trainingen op de weg. 

Algemene praktijken in het profpeloton

 Off-season bevat in WorldTour-teams vaak blokken met minder volume, 28-uur weken, ‘non-cycling’ activiteiten (zoals hardlopen, zwemmen) en het behoud van mobiliteit en kracht. Sommige teams gebruiken de rustperiode voor experimenten met nieuwe trainingsmethoden, apparatuur of voeding, zonder de druk van wedstrijdresultaten. Veel renners kiezen ook voor een korte vakantie zonder fiets, of een periode met alternatieve sporten. Recreanten kunnen dat net zo doen: wandeltochten, crosstraining of zelfs gewoon tijd doorbrengen met familie is óók training, voor je hoofd.

Wanneer en hoe begin je weer

Na twee tot vier weken relatieve rust bouwen renners langzaam de training weer op. De focus verschuift dan naar duurtraining, rompstabiliteit en techniek. Denk aan rustige ritten, coretraining of zelfs yoga. De sleutel is geleidelijkheid: niet meteen de FTP-test in week één.

Een goed offseason-schema lijkt misschien op nietsdoen, maar legt juist de basis voor een sterk volgend seizoen.

Tip voor de fanatieke fietser

Plan je rust net zo serieus als je trainingen. Zet het in je agenda, spreek met jezelf af dat je even géén data analyseert en geniet van andere dingen. Een paar weken “niksen” maakt je geen slechtere renner, het maakt je beter voorbereid voor de lente.

Nieuwe energie voor een nieuw seizoen

Waar het peloton straks de training hervat in Spanje of op de Tacx, is ook voor de amateur het nieuwe seizoen dichterbij dan je denkt. Met een fris hoofd, hersteld lichaam en hernieuwde motivatie stap je in december of januari weer op de fiets. En dat is precies waar het offseason om draait: loslaten om daarna sterker terug te keren.